ਮੈਂ ਰੇਡੀਓ ਦੀ ਆਸ਼ਕ ਹਾਂ ਤੇ ਅਕਸਰ ਲਾਹੌਰ ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸੁਣਦੀ ਹਾਂ।
      ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਪਰੋਗਰਾਮ 'ਰਾਵੀ ਰੰਗ ' ਚਲ ਰਿਹਾ ਸੀ,ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਗੀਤ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਲੂਮਾਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਂਦੇ ਹਨ।
        ਚੀਨ ਦੀ ਇਕ ਯੁਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇਕ ਇਕਨੋਮਿਕਸ ਸਾਂਇੰਸ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੇਸਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਗਿਰਦਾਂ ਨੂੰ ਅੇਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ' ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀ''ਵੀ ਚੈਟ'' ਤੇ ਇਕ ਹਜਾਰ ਇਕ ਦੋਸਤ ਬਣਾਏਗਾ ਉਸਨੂੰ ਸੌ ਵਿਚੋਂ ਸੱਠ ਨੰਬਰ ਦਿਤੇ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਜੋ ਸੋਲਾਂ ਸੌ ਇਕਾਹਠ ਬਣਾਏਗਾ ਉਸਨੂੰ ਸੌ ਵਿਚੋਂ ਸੌ ਨੰਬਰ ਦਿਤੇ ਜਾਣਗੇ''।
     ਆਪ ਹੈਰਾਨ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਇਹ ਕੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਹੋਈ,?
ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਰੌਲਾ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਕੀ ਸਿਆਪਾ ਜਿਹਾ? ਅੇਨੇ ਦੋਸਤ ਕਿਥੋਂ ਲਿਆਈਏ।ਇਸ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਇਕਨੌਮਿਕਸ ਪੜ੍ਹਨੀ ਚੰਗੀ'।
ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੇ ਅੇਸਾ ਅੇਲਾਨ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ,ਧਿਆਨ ਦਿਓ-
  ਚੂੰ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿੱਚ 'ਫੇਸਬੁਕ' ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ,) (ਚੀਨ ਸਮਾਰਟ ਫੋਨ ਦੀ ਮੰਡੀ ਵੀ ਹੈ।)
ਪਰੌਫੈਸਰ ਨੇ ਦਿਮਾਗ ਲੜਾਇਆ ਜੇ ੁਵਦਿਆਰਥੀ ਇੰਜ ਹੀ ਸਮਾਰਟ ਫੋਨ ਤੇ ਦੋ ਸਾਲ ਹੋਰ ਬੈਠੈ ਰਹੇ ਤਾਂ ਚੀਨ ਤਾਂ ਗਰਕ ਜਾਵੇਗਾ।ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਜਵਾਨ ਹੀ ਜੇ ਵਿਕਲਾਂਗ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਫਿਰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕੀ ਬਣੇਗਾ?। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਫੋਨ ਤੇ ਬੈਠੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣਾ ਹੈ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਬਣਾਉਣੀ ਹੈ ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਪਸੰਦ ਦੋਸਤ ਬਣਾਉਣੇ ਹਨ,ਖੇਡ ਮਲ ਕੇ ਸਿਹਤ ਬਣਾਉਣੀ ਹੈ।
    ਪ੍ਰੋਫੇਸਰ ਦੇ ਇਸ ਐੇਲਾਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਯੁਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੀ ਹਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦਿਤੀ ਹੈ।
        ਲਓ ਪੈ ਗਏ ਨਾਂ ਸੋਚ ਵਿੱਚ,'' ਜੇ ਭਲਾ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਐੇਸਾ ਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਜੰਮ ਪਵੇ!
       ਲਓ ਹੋਰ ਸੁਣੋ-ਚੀਨ ਦੇ ਇਕ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਦੀ ਪੁਰਾਣਾ ਸ਼ਹਿਤੂਤ ਦਾ ਰੁੱਖ ਹੈ,ਇਸ ਰੁੱਖ ਵਿਚੋ ਪਿਛਲੇ 25 ਸਾਲ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਨਿਕਲ ਰਿਹਾ ਹੈ,ਪਾਣੀ ਅੇਂਵੇ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਟੂਟੀ ਖੋਲੋ ਤੇ ਇਕਸਾਰ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ,ਇਹ ਪਾਣੀ ਸਹਿਤੂਤ ਦੇ ਤਣੇ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ।
       ਹੋਇਆ ਕੀ ਕਿ 25 ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਇਥੇ ਬਹੁਤ ਬਾਰਸ਼ ਹੋਈ ਸੀ ਤੇ ਬਾਰਸ਼ ਦਾ ਪਾਣੀ ਇਸ ਰੁੱਖ ਹੇਠਲੀ ਧਰਤੀ ਵਿੱਚ ਜੀਰ ਗਿਆ,ਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਦ ਜਦ ਬਾਰਸ਼ਾਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਾਣੀ ਇਸਦੇ ਹੇਠਾਂ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਤਣੇ ਵਿਚੋ ਟੂਟੀ ਦੀ ਤਰਾਂ ਵਗਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਕਰਿਸ਼ਮਾ ਹੈ ਜਾਂ  ਪਰ ਉਸ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪਾਣੀ ਦੀ ਖੂਬ ਸੰਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਚਮਤਕਾਰ,ਕਾਦਰ ਹੀ ਜਾਣੇ ਤੇ ਜਾਣੇ ਪਰ ਉਸ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਜਾਣ ਕੇ ਖੂਬ ਸੰਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ,ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਬਿਲਕੁਲ ਸਾਫ਼ ਪੀਣ ਯੋਗ ਪਾਣੀ ਹੈ,ਕੋਈ ਵੀ ਇਸਦੀ ਕੁਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।
     ਪੈ ਗਈ ਨਾਂ ਸੋਚ।'ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਸ਼ਹਿਤੂਤ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਪਿਤਾ ਦੀ ਥਾਂ ਮੰਗਤਾ ਬਣਾਇਆ ਹੋਣਾ ਸੀ।ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਦਾਤ ਨੂੰ ਸ਼ੀਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਰ ਕੇ ਪੈਸਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਣਾ ਸੀ,ਪਖੰਡੀ ਸਾਧਾਂ ਨੇ ਅੰਧ ਵਿਸਵਾਸ ਫੈੇਲਾਅ ਕੇ ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਕਰੋੜਪਤੀ ਹੋ ਜਾਣਾ ਸੀ ਤੇ ਇਕ ਵਰ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਨਾਂ ਸਹਿਤੁਤ ਤੇ ਨਾਂ ਪਾਣੀ ਦੋਨਾਂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਖਤਮ ਕਰਕੇ ਕੁਦਰਤ ਨੂੰ ਚਕਮਾ ਦੇ ਕੇ ਇਥੇ ਮੰਦਿਰ ਡੇਰਾ ਬਣ ਜਾਣਾ ਸੀ ਤੇ ਨਾਂਗੇ ਸਾਧ ਅਰਬਾਂ ਖਰਬਾਂਪਤੀ ਹੋ ਜਾਣੇ ਸੀ॥ਵਹੀਰਾਂ ਘੱਤੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਪੁਜਦੇ ਕੁਝ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਕੁਝ ਮੋਕਸ਼ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਂਦੇ।ਆਪਸੀ ਮਾਰ ਧਾੜ ਦਾੜ ਫਾੜ ਝੂੰਗਾ ਮੂੰਗਾ ਹੁੰਦੀ।
          ਚੀਨ ਵਿਚ ਵੀ ਕਾਫੀ ਗਿਣਤੀ ਹੈ ਵਹਿਮੀਆਂ ਦੀ ਗਲ ਵਿੱਚ ਹੱਡੀਆਂ ਪਾ ਰਖਦੇ ਹਨ,ਪਰ ਕਾਦਰ ਨਾਲ ਮੱਥਾ ਲਾ ਕੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਤੋਹਫਿਆਂ ਨਾਲ ਖਿਲਵਾੜ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ।ਪੈ ਗਈ ਨਾਂ ਸੋਚ
        ਬਹੁਤ ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਵਾਕਿਆ ਹੈ,ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇਕ ਕਾਰੀਗਰ ਨੇ ਜਹਾਜ ਬਣਾ ਲਿਆ ਇਹ ਕਾਰੀਗਰ ਰੇਹੜਾ ਮਜਦੂਰ ਹੈ,ਆਪਣੀ ਸਨਕ ਇਸਨੇ ਝੁੱਗਾ ਲੁਟਾ ਕੇ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਫ਼ਲ ਵੀ ਹੋ ਗਿਆ ,ਕਈ ਸਾਲ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਤੇ ਜੁਗਾੜ ਟੇਕਨੌਲੌਜੀ ਨਾਲ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ ਬਣਾ ਕੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਨੂੰ ਨਾਲ ਬਿਠਾ ਕੇ ਕਈ ਫੁੱਟ ਉਚਾ ਉਡ ਗਿਆ ਬੜਾ ਖੂਸ਼ ਸੀ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਤੇ ਕਿ ਅਚਿੰਤੇ ਬਾਜ ਪਏ ,ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਦਬਕਾ ਮਾਰਿਆ ਉਹ ਬੜੀ ਹੁਸ਼ਿਆਰੀ ਨਾਲ ਜਹਾਜ ਨੀਚੇ ਲੈ ਆਇਆ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਜਾਦ ਉਡਣ ਦੇ ਜੁਰਮ ਵਿੱਚ ਅੰਦਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਉਸ ਤੇ ਕਈ ਤੋਹਮਤਾਂ ਲਾਈਆ। ਉਹ ਅੱਧਪੜ੍ਹ ਮਾਸੂਮ ਭੋਲਾ ਭਾਲਾ ਹੈ ਉਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਕੇ ਉਹਦੀ ਅੋਕਾਤ ਜਹਾਜ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ,ਪਰ ਉਸਦਾ ਦਿਮਾਗ ਰਾਈਟ ਬਰਦਰਜ਼ ਵਰਗਾ ਹੈ।
         ਉਹਦੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ,ਜੇ ਕਿਤੇ ਉਹ ਪੱਛਮ ਜਾਂ ਯੁਰਪ ਵਿੱਚ ਇੰਨਾ ਮਾਹਰਕਾ ਮਾਰਦਾ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰਕੇ ਉਸਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਯੋਗ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਪਾ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਪੈ ਗਈ ਨਾਂ ਸੋਚ૴૴૴.!
            ਲੰਡਨ  ਵਸਦੇ ਇਕ ਵੀਰ ਨੇ ਬੜੈ ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਇਕ ਵਾਕਿਆ ਬਿਆਨਿਆ ਸੀ-'ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ  ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਮਕੈਨਿਕ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ,ਕੰਮ ਤੋਂ ਵਾਪਸੀ ਤੇ ਉਹ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਬੂਥ ਤੋਂ ਕੋਕਾ ਕੋਲਾ ਦੀ ਬੋਤਲ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਸਿੱਕਾ ਪਾ ਕੇ ਕੱਢ ਕੇ ਪੀਆ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਉਹ ਕੀ ਇਕ ਬੋਤਲ ਪੀ ਕੇ ਫਿਰ ਆਪਣਾ ਉੰਗਲੀ ਨਾਲ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਉਹੀ ਸਿੱਕਾ ਫਿਰ ਪਾ ਕੇ ਇਕ ਬੋਤਲ ਹੋਰ ਪੀ ਜਾਂਦਾ ਸੀ,ਲਿਹਾਜ਼ਾ ਸਿੱਕਾ ਇਕ ਬੋਤਲ ਦੋ-ਕੰਪਨੀ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ,ਫਿਰ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਮਸ਼ੀਨ ਤੇ ਵਾਚਮੈਂਨ ਬਿਠਾ ਦਿੱਤਾ,ਉਸ ਵਾਚਿਆ ਇਹ ਕਿ ਬੰਦਾ (ਭਾਰਤੀ) ਉਂਗਲੀ ਨਾਲ ਸਿੱਕਾ ਕੱਢ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਦੋ ਬੱਤਲਾਂ ਪੀਂਦਾ ਹੈ।ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਬੁਲਾਇਆ ਨਿਮਰਤਾ ਸਹਿਤ ਉਹਦੇ ਕੋਲੋਂ ਪੁਛਿਆ ਕਿ ਤੁੰ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਨੁਕਸ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿਚਲੀ ਕਮੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਏ। ਚੁੰਕਿ ਭਾਰਤੀ ਅੱਛੇ ਮਕੈਨਿਕ ਹਨ,ਇਸ ਲਈ ਉਹਨੇ ਮਸ਼ੀਨ ਦਾ ਨੁਕਸ ਦਸਿਆ,ਤੇ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਮਸ਼ੀਨ ਠੀਕ ਕਰਾਈ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਅਹੁਦੇ ਤੇ ਰੱਖ ਲਿਆ।ਪੈ ਗਈ ਨਾ ਸੋਚ ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਗਿਆਨੀ ਕਾਰੀਗਰ ਦਾ ਕੀ ਹਸ਼ਰ ਹੁੰਦਾ?
            ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲੇ ਕੈਨੇਡਾ ਅਮਬੈਸੀ ਵੀਜ਼ਾ ਲਵਾਉਣ ਜਾਣਾ ਪਿਆ,ਦਸ ਸਾਲ ਪਹਿਲੇ ਪੰਦਰਾਂ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ  ਫਾਰਗ ਹੋ ਗਏ ਸੀ ਤੇ ਇਸ ਵਾਰ ਦੋ ਘੰਟੇ ਆਪਣੀ ਵਾਰੀ ਦੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਇਧਰ ਉਧਰ ਪੌੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹਿ ਖਲੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਲਾਈਂਨ ਵਿੱਚ ਲਗ ਦੋ ਘੰਟੇ ਬਾਦ ਵਾਰੀ ਆਈ।ਚੋਖੇ ਪੈਸੇ ਖਰਚ ਕੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਮਹਿੰਗੇ ਭਾਅ ਖਰੀਦੀ।ਭੀੜ ਇੰਨੀ ਕਿ ਹਰ ਪੰਜਾਬੀ ਕੈਨੇਡਾ ਉਡੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ।ਬੁਧੀਜੀਵੀਆਂ ਨੂੰ ਫਿਕਰ ਹੈ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕੁਝ ਵਰ੍ਹੈ ਦੀ ਮਹਿਮਾਨ ਹੈ,ਪਰ ਵੀਜ਼ਾ ਅੰਬੈਸੀਆਂ ਦੇ ਹਾਲ ਵੇਖ ਭਾਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਸੌ ਸਤਾਰਾਂ ਲੈਜਸਲੇਟਰ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਣਗੇ,ਸੋ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪੌਣੇ ਪੰਜ ਵਰ੍ਹੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਜਾਰਦੇ ਹਨ। ਪੈ ਗਈ ਨਾਂ ਸੋਚ૴૴૴૴ਪੈ ਗਏ ਨਾਂ ਸੋਚੀਂ૴..
     ਕੌਣ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਮੇਰੀ ਲੋਥ ਨੂੰ,
     ਮੈਂ ਆਪਨੀ ਅਰਥੀ ਆਪਣੇ ਮੋਢਿਆਂ ਤੇ ਟਿਕਾ ਲਈ ਏ
         ਉਮਰ ਭਰ ਝੂਠ ਸੁਣਿਆ ਬੋਲਿਆ, ਕਿ
          ਚਾਰ ਦੋਸਤ ਬਣੇ ਰਹਿਣ
        ਆਫ਼ਤ ਆਈ ਜਦ - ਉਹ
    ਚਾਰੋ ਫੇਸਬੁੱਕ ਵਟਸਐਪ ਤੇ ਮਸਤ ਰਹੇ
      ਕੌਣ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਮੇਰੀ ਲੋਥ ਨੂੰ-( ਪੈ ਗਈ ਨਾ ਸੋਚ)
  ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਅਰਥੀ ਆਪਣੇ ਮੋਢਿਆਂ  ਤੇ ਟਿਕਾ ਲਈ ਏ
        ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ/ ਗੁੱਡੀ  ਤਰਨ ਤਾਰਨ     

            ''ਦੇਖ ਅੰਮਾਂ ਦੇਖ ਤੇਰਾ ਮੁੰਡਾ ਬਿਗੜੀ ਜਾਏ''
  ਤਮੀਜ਼,ਤਹਿਜ਼ੀਬ ਤਾਲੀਮ ਦਾ ਇਕ ਹੀ ਬੀਜ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਉਪਜ ਹੈ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਸ਼ਿਸਟਾਚਾਰ ।   ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕੂਟਨੀਤੀ ,ਕੁਟਲਨੀਤੀ ਦੀ ਇੰਤਹਾ ਹੋ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਸਮਾਜ ਵਿਚੋਂ ਸ਼ਿਸਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।ਸਕੂਲਾਂ ਵਿਚ ਇਸਦੀ ਸਿਖਿਆ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਨੇਤਾ ਸਕੂਲ ਵਾਲੀ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ ਤੇ ਅੱਜ ਦਾਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ 90% ਦਾ ਸਕੋਰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਹੋੜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰਨ ਦਾ ਵਕਤ ਨਹੀਂ ਕੱਢ ਪਾਉਂਦਾ।ਅਧਿਆਪਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ,ਪਾੜ੍ਹੇ ਮੀਡੀਆ ਤੋਂ ਸਿੱਖ ਲੈਂਦੇ ਹਨ,ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਫਿਕਰ ਵਿੱਚ ਰੁਝੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
       ਆਮ ਪ੍ਰਚਲਤ ਦੋ ਚਾਰ ਸ਼ਬਦ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲ ਕੇ ਤਾਲੀੰਮਯਾਫ਼ਤਾ ਜਾਪਣ ਵਾਲੇ ਚੋਂ ਆਚਰਣ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਨਿਗਾਹ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਅਪੜਦੀ(ਗੱਲੀਂ ਅਸੀਂ ਚੰਗੀਆਂ ਅਚਾਰੀ ਬੁਰੀਆਂ) 
          ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਵੇਲੇ ਔੋਰਤਾਂ ਦੀ ਇੰਨੀ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਨਹੀਂ ਸੀ,ਕਿਉਂ ਜੋ ਉਸਨੇ ਮੋਟੋ ਬਣਾਇਆ ਸੀ'ਲੇਡੀਜ਼ ਫਸਟ' ਤੇ ਇਹ ਕਾਮਯਾਬ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੀ,ਬੱਸ ਵਿੱਚ ਅਗਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਸੀਨੀਅਰ ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਤੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ,ਜੇ ਕੋਈ ਬੈਠ ਵੀ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਖੜੀ ਮਹਿਲਾ ਵੇਖ ਸੀਟ ਛਡ ਦੇਂਦਾ ਸੀ।1984 ਤੋਂ ਬਾਦ ਆਵਾ ਊਤ ਗਿਆ।ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਆਉਣ ਤੇ ਵੀ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਹੱਲ ਨਾਂ ਹੋਇਆ।
       ਅਲੂਆਂ ਜਿਹਾ ਬੱਸ ਕੰਡਕਟਰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਚੁਕੀ ਮੁਟਿਆਰ ਨੂੰ  ਡਰਾਈਵਰ ਦੇ ਸ਼ੀਸੇ ਸਾਹਮਣੀ ਸੀਟ ਵਿਹਲੀ ਕਰਾ ਦੇਗਾ ਪਰ ਬੱਚਾ ਕੁਛੜ ਚੁਕੀ ਨੂੰ ਭੀੜ ਵਿੱਚ ਧੱਕੀ ਜਾਏਗਾ।ਸੀਨਅਰ ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਨਾਲ ਤਾਂ ਕੰਡਕਟਰ ਦਾ ਸਲੂਕ ਅਸਲੋਂ ਹੀ ਮਾੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
       ਬਾਪੂ ਘਰੇ ਸਤਿਨਾਮ ਰਾਮ ਰਾਮ ਕਰਿਆ ਕਰ,ਕਿਧਰ ਤੁਰਿਆ ਰਹਿਨੈ ਕਿਤੇ ਹੱਡ ਬਾਂਹ ਤੁੜਾ ਕੇ ਇੰਨੇ ਤੋਂ ਵੀ ਜਾਏਂਗਾ।
      ਮਾਈ ਆ ਗੀ ਨੂ੍ਹੰਹ ਨਾਲ ਲੜ ਕੇ ਹੁਣ ਧੀ ਦੇ ਘਰ ਕਲੇਸ਼ ਪਾਉਣ ਚਲੀ ਅੇੈ।
ਕੰਡਕਟਰ ਨੂੰ ਦੋ ਹੱਥ ਜੋੜ ਬੇਨਤੀੀ ਕਰੋ ਵਾਜੇ ਦੀ ਵਾਜ਼ ਹੌਲੀ ਕਰ ਦੇ,ਉਸਦਾ ਜਵਾਬ ਹੁੰਦਾ'ਉਤਰ ਜੋ ਵਾਜ ਹੌਲੀ ਨੀ੍ਹ ਹੋਣੀ,ਉਹ ਹੋਰ ਉੱਚੀ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ।
       ਡਰਾਈਵਰ ਕੰਡਕਟਰ ਨੁੰ ਪੁਛਦਾ'ਬੱਸ ਭਰਗੀ ਕਰਾਂ ਸਟਾਰਟ? ਕੰਡਕਟਰ ਬੋਲਦਾ ਹੈ,'ਸੀਟਾਂ ਤਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਭਰਗੀਆਂ ਪਰ ਪੁਰਜਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ॥
ਇਹ ਚੁੰਭਵੇਂ  ਸ਼ਬਦ ਬੱਸ ਕੰਡਕਟਰ ਦੇ ਅਕਸਰ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।ਖਾਸ ਕਰ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਜੁਰਗਾਂ ਲਈ ਅੱਧੀ ਟਿਕਟ ਦੇ ਕਾਰਡ ਬਣਾਏ ਹਨ।ਸਰਕਾਰੀ ਬੱਸਾਂ ਅੱਡੇ ਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ ਤੇ ਨਿਜੀ ਵਾਲੇ ਇਹ ਵਤੀਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਹੁਣ ਹਰ ਕੋਈ ਕਰਜੇ ਤੇ ਬਾਈਕ ਲਈ ਫਿਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪੰਜ ਪੰਜ ਸਵਾਰ ਲੋਡ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
      ਦਸ ਬਾਰਾਂ ਵਰ੍ਹੇ ਦਾ ਜੁਆਕੜਾ ਅਪਨੇ ਮਾਂਬਾਪ ਨੂੰ ਬੁੜਾ ਬੁੜੀ ਕਰਕੇ ਸੰਬੋੰਧਨ ਕਰਨ ਲਗਦਾ ਹੈ ਤੇ ਵਿਆਹਿਆ ਮਾਂ ਨੂੰ ਮਾਈ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ,ਬਾਪ ਬੁੜਾ।ਚੰਗੀ ਭਲੀ ਸੱਸ ਬੁੜੀਆ ਪੁਕਾਰੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
        ਬੜਾ ਬੇਰਹਿਮ ਹੈ ਇਸ ਝਿਲਮਿਲਾਂਉਂਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਆਲਮ
          ਖੁਦੀ ਅੰਦਰ ਗਵਾਚਾ ਹੈ,ਖੁਦਾ ਦੀ ਗਲ ਕਰਦਾ ਹੈ
          ਨਵੀਂ ਤਹਿਜ਼ੀਬ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਭਲਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਕੀ ਹੋਇਆ
           ਪਿਤਾ ਬੇਟੇ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਪੁਛ ਕੇ ਪੈਰ ਧਰਦਾ ਹੈ।
      ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਜਰੂਰੀ ਕੰਮ ਚਲੇ ਜਾਓ ਡੀਲਿੰਗ ਹੈਂਡ ਮੁਟਿਆਰ ਨੂੰ ਤੇ ਆਪ ਉਠ ਕੇ ਕੁਰਸੀ ਅੱਗੇ ਕਰੇਗਾ ਪਰ ਜੇ ਮਾਂ ਮਾਸੀ ਦਾਦੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋਵੇ ਮੂ੍ਹੰਹ ਪਰੇ ਕਰ ਲਵੇਗਾ,ਬਾਪ ਦਾਦੇ ਦੀ ਉਮਰ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸੀਟ ਛਡ ਕੇ  ਕਿਧਰ ਨੁੰ ਮੂੰਹ ਕਰ ਜਾਏਗਾ।ਸੁਵਿਧਾ ਸੈਂਟਰ ਦੁਬਿਧਾ ਸੈਂਟਰ ਬਣੇ ਪਏ ਹਨ।
         ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਸੀ ਪਰ 2017 ਤੋਂ ਇਹ ਵਤੀਰਾ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਵਲੋਂ ਵੀ ਅਪਨਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਚੰਗੇ ਭਲੇ ਪੈਸੇ ਵਾਲੇ ਨਾਲ ਮੁਜਰਮਾਨਾ ਸਲੂਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ-ਹਾਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਕੁਰਸੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਘਰੋ ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਬੀਮੇ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਪਣਾ ਹੀ ਪੈਸਾ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾਉਣਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕਢਾਉਣਾ ਹੋਵੇ ਜਿਉਂਦਾ ਸਲਾਮਤ ਬੰਦਾ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜਾ ਹੈ,ਉਸਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕੇ ਵਾਈ ਸੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ਅਧਾਰ ਕਾਰਡ ਨਾਲ ਮੈਚ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ।ਚੈਕ ਲੈ ਕੇ ਗਾਹਕ ਸੀਟ ਤੋਂ ਸੀਟ ਖੂਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
 ਉਂਝ ਸਾਡੇ ਮਾਨਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਡੀਆ ਬਣਾ ਛਡਿਆ ਹੈ।ਪਰ ਫਿੰਗਰ ਪਰਿੰਟਸ ਮੈਚ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ।
  ਪੈਦਲ ਤਾਂ ਕੀ ਸਾਈਕਲ ਚਾਲਕ ਨੂੰ ਵੀ ਸੜਕ ਤੇ ਚਲਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਕਿਉਂਕਿ ਸੜਕਾਂ ਤਾਂ ਮਾਲਦਾਰ ਟਰੱਕਾਂ ਲਈ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੜਕ ਦਿਸਦੀ ਹੈ,ਸੜਕ ਤੇ ਚਲਣ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ।ਚਾਰ ਮਾਰਗੀ  ਛੇ ਮਾਰਗੀ ਸੜਕਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਰੀਸ ਤੇ ਕਰ ਲਈ ਪਰ ਫੁਟ ਪਾਥ ਕਿਤੇ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ।ਟੌਲ ਟੈਕਸ ਬੂਥ ਹਰ ਤਿੰਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੇ।ਇਹਨਾਂ ਟੌਲ ਬੂਥਾਂ ਤੇ ਲਗਾਏ ਕਾਮੇ ਪਤਾ ਨਹੀ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਹਨ ਤਮੀਜ਼ ਨਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਤਰਜ਼ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਪੱਲੇ ਨਹੀਂ ਹੈ,ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ,ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਤਾਂ ਕੀ ਗਲ ਕਰਨੀ।
     ਰੇਲਵੇ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਇਨਕਅਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜਾਣ ਵੇਲੇ ਦਿਲ ਕੰਬਦਾ ਹੈ,ਕਿ ਡਿਉਟੀ ਮੇੈਨ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹੜੈ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬੋਲੇਗਾ।
       ਪੁਲੀਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਰੱਬ ਨਾਂ ਕਰੇ ਕਿਸੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਵੀ ਜਾਣਾ ਪਵੇ।ਮੇਰੀ ਸ਼ਰੇਣੀ ਦੇ ਲੋਕ ਇਹਨਾਂ ਬਾਰੇ ਬਾਖੂਬੀ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤਾ ਦਸਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ।
        2015 ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਯਾਨੀ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਬੜੀ ਚੜ੍ਹਤ ਮਚੀ ਹੈ ,ਇਸ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਕਾਇਰ ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਨ ਨੋਟ ਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਦ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੱਧ ਵਰਗ ਨੂੰ ਜਲੀਲ ਕਰਨ ਦੇ ਤਗਮੇ ਮਿਲਣ ਲਗ ਪਏ ਹਨ,ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਜੁਰੱਅਤ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਹ ਟੈਕਸ ਚੋਰ ਦੀ ਵਾ ਵਲ ਵੀ ਵੇਖ ਸਕਣ ਤੇ ਟੈਕਸ ਅਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ  ਦੇ ਪਿਛੈ ਲਗੇ ਰਹਿਣਗੇ, ਉਸਨੂੰ ਦਬਾਈ ਧਮਕਾਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਤੇ ਆਪਣੀ ਦਿਹਾੜੀ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਚੋਖੀ ਤਨਖਾਹ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਇਕ ਮਾਮੂਲੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਖਾਤਿਰ ਮਾਨਵਤਾ ਖੋ ਚੁਕੇ ਹਨ।
       ਅਕਸਰ ਇਹ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ , ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਤਮੀਜ਼ ਤੋਂ ਉਹ ਲੋਕ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ  ਅਪਨੀ ਅੰਦਰਲੀ ਕਮੀਆਂ ਤੋਂ ਅੱਖ ਚੁਰਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
 'ਜਣਾ ਖਣਾ ਲਾਅ ਅੇਡ ਆਰਡਰ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਫਿਰਦਾ ਹੈ;ਜਰਬਾਂ ਤਕਸੀਮਾਂ ਦੇ ਕੇ ਕੁਰਸੀ/ ਤਖ਼ਤ ਮਲ ਕੇ ਜੋ ਬੈਠੇ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਬੰਦੇ ਵਿਚੋਂ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ,ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਤਮੀਜ਼ ਮਨਫ਼ੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਤਕੜਾ ਹੱਥ ਹੈ।ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪਰੇਸ਼ਰ ਹਾਰਨ ਤੇ ਲਾਊਡ ਸਪੀਕਰ ਧੜੱਲੇ ਨਾਲ ਕੰ ਪਾੜ ਕੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਨ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ।
     ਕਿੰਨਾ ਢੁਕਵਾਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ-
         ਮੇਰੀ ਸੋਭਤ ਮੇਂ ਭੇਜ ਦੋ,ਤਾਂ ਕਿ ਇਸਕਾ ਡਰ ਨਿਕਲ ਜਾਏ-
          ਬਹੁਤ ਸਹਿਮੀ ਹੂਈ ਦਰਬਾਰ ਮੇਂ ਸਚਾਈ ਰਹਤੀ ਹੈ---ਮੁਨਵਰ ਰਾਨਾ
   ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਅਖਾਉਤੀ ਚਕਾਚੌਂਧ ਨੇ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਹਾਂਦਰਾ ਹੋਰ ਵੀ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
   ਹਾਂ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ,ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ,ਤਮੀਜ਼ ਦੇ ਸਪੈਂਲਿੰਗ ਵੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ,ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਖੂਬ ਪਤਾ ਹੈ,ਕਿਉਂ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਅਧੁਨਿਕਤਾ ਦੇ ਬਲਬ ਨਹੀਂ ਪੁਜੇ।
   ਅਧੂਰਾ ਗਿਆਨ ਜਹਾਲਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
 '' ਸੁਰਮੇਂ ਰੰਗੀ ਰਾਤ ਦੀ ਗਲ੍ਹ ਤੇ ਤਾਰਿਆ  ਨਹੁੰਦਰ ਮਾਰ-
   ਉਥੋਂ ਤੱਕ ਚਾਨਣ ਜਾਵੇ ਜਿਥੋਂ ਤੱਕ ਝਰੀਟ''॥----
(  ਸ਼ੇੈਤਾਨ ਡੰਗਰ ਜੇ ਦੂਸਰੀ ਖੁਰਲੀ ਤੇ ਮੂ੍ਹੰਹ ਮਾਰਨੋਂ ਨਾ ਹਟੇ,ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਰੱਸਾ ਟਾਈਟ ਕਰਕੇ ਨਕੇਲ ਕੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।)
      ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ / ਗੁੱਡੀ ਤਰਨ ਤਾਰਨ

            ਜਮੂਰੇ ਉਠ ਜਾਗ ਉਠ-----
        ਚੋਣ ਯੁੱਧ ਦਾ ਬਿਗਲ ਵੱਜ ਚੁਕਾ ਹੈ,ਲੜਾਕੂ ਅਖਾੜੈ ਵਿੱਚ ਕੁਦ ਪਏ ਹਨ।
        ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਜਾ ਰਹੇ ਵੋਟਰ ਸਹਿਬਾਨ ਜਰਾ ਕੁ ਇਧਰ ਧਿਆਨ૴ਘਰੋਂ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਮੁਹਰੇ ਖੜ ਕੇ ਆਪਣਾ ਪੜ੍ਹਿਆ ਵਿਚਾਰਨਾ ਹੈ।
   ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਚਣਾ ਹੈ ਜੋ ਇੰਨੀ ਵਾਰ ਪਹਿਲਾ ਵੋਟ ਪਾਈ ਸੀ ਉਸਦਾ ਕੀ ਹਾਸਲ ਹੋਇਆ-
   ਸੋਚਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਪਨੀ ਵੋਟ ਪੂਰੇ ਸਮਾਜਿਕ ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਢਾਂਚੇ ਲਈ ਹੈ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਸ਼ੇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ,ਕਿਸੇ ਮੂ੍ਹੰਹ ਮੁਲਾਜ਼ੇ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਵੋਟ ਮਹਿਜ਼ ਬਟਨ ਨਹੀਂ ਵਸੀਅਤ ਹੈ।
ਵੋਟਰ ਸਹਿਬਾਨ,ਇਸ ਵਾਰ ਦੀ ਵੋਟ ਦੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਖਤਰੇ ਹੋਣਗੇ,ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਜੇ ਹਮੇਸ਼ ਦੀ ਤਰਾਂ ਠੱਗੀ ਮਾਰੀ ਗਈ ਤਾਂ ਠੱਗਿਆ ਗਿਆ ਵੋਟਰ ਚੁੱਪ ਨਹੀਂ ਬੈਠੈਗਾ ਉਹ ਜਾਨ ਦੀ ਬਾਜੀ ਲਗਾ ਦੇਵੇਗਾ।ਉਹ ਤਿਲ ਤਿਲ ਮਰਨ ਨਾਲੋਂ ਇਕੋ ਵਾਰ ਮਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰੇਗਾ।
         ਹਰ ਵਾਰ ਨਵੇ ਪੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣਾ ਮਾਲ ਭਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਇਹੋ ਕੁਝ ਹੋਵੇਗਾ,ਚਿਤਰ ਤੇ ਚਰਿਤਰ ਵਿੱਚ ਉਨੀ ਵੀਹ ਦਾ ਫ਼ਰਕ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਦਿਖੇਗਾ।
       ਮਿਹਰਬਾਨ ਕਦਰਦਾਨ ਸੋਚੋ ਜਰਾ ਜੋ ਹਾਲਾਤ ਇਸ ਵਕਤ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਹੋਰ ਇਹੋ ਕੁਝ ਚਲਦਾ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਆਮ ਆਦਮੀ ਆਪੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਕੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਅੱਗਾਂ ਲਗਾ ਦੇਵੇਗਾ,ਤੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਆਪਣਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਗੈਰਾਂ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਵੇਗਾ।ਕਿਤੇ ਖੂਨ ਖਰਾਬਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
   ਪਹਿਲਾਂ ਜੋ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ ਉਹਨੂੰ ਨੇਤਾ ਲੋਗਾਂ ਦੀ ਆਗਵਾਈ ਤੇ ਮਦਦ ਹਾਸਲ ਹੈ;ਪਰ ਹੁਣ ਜੋ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਅੱਤਵਾਦ ਆਵੇਗਾ ਉਹ ਪੂਰੀ ਕੌਮ ਦੇ ਅੰਦਰੋ ਸ਼ੋਅਲੇ ਉਠਣਗੇ ਉਦੋਂ ਫੋਜ ਵੀ ਬਾਗੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਫੋਜ ਜਾਣ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਨੇਤਾ ਲਈ ਨਹੀਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਖਿਅਕ ਹੈ।ਨਸ਼ੇੜੀਆਂ ਤੇ ਬੇਰੁਜਗਾਰਾਂ ਕੋਲ ਲੁਟਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਕੁਝ ਕੁ ਗ੍ਰਾਮ ਖੂਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਵੋਟ ਨਹੀਂ ਵੱਟੇ ਚਲਣਗੇ।
  ਇਸ ਲਈ ਅਜਾਂਈ ਜਾਂਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ,ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿਮਾਗ ਦੁੜਾਉਣਾ ਕੇ ਕਿਹੜਾ ਮਾਈ ਦਾ ਲਾਲ ਮਹਿੰਗਾਈ ਤੇ ਬੇਰੁਜਗਾਰੀ ਦੀ ਮਾਰ,ਭਾਰੇ ਟੈਕਸਾਂ ਦੀ ਮਾਰ ਤੇ ਗੱਬਰਸਿੰਘ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਨਿਜਾਤ ਦਿਲਵਾਏਗਾ!
            ਯਾਦ ਕਰੋ----
     ਵਾਜਪੇਈ ਭਾਜਪਾ ਨੇ 2004 ਵਿੱਚ ਪੈਨਸ਼ਨਾਂ ਬੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਝਾੜ ਦਿਤੀਆਂ,ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਕਾਟੋ ਯੂ ਪੀ ਏ ਨੇ ਸੱਭ ਜਾਣਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਕੇਲ ਨਾਂ ਪਾਈ ਤੇ ਦਸ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਪੱਕੀ ਕਰ ਦਿਤੀਆਂ।ਆਪਣੇ ਭੱਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੁਗਣੇ ਕਰ ਲਏ।
    ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਜੋ ਮੰਦਹਾਲੀ ਵਿਛਾਈ ਹੈ ૶  ਸੋਚੋ ਬਾਰ ਬਾਰ ਸੋਚੋ૴.
    ਕੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਹਕੂਮਤ ਦੋ ਹਜਾਰ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਛਾਪਣੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ?
     ਕੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਹਕੂਮਤ ਆਪਣੀ ਪਰਜਾ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਇਜ਼ਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦੇਵੇਗੀ?।
      ਗੱਬਰ ਸਿੰਘ  ਟੈਕਸ ਦਾ ਵਪਾਰੀ ਨੂੰ ਤੇ ਲਾਭ ਹੈ ,ਭਾਰ ਤਾਂ ਗਾਹਕ ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ।ਕੀ ਗੱਬਰ ਸਿੰਘ ਟੈਕਸ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਹੈ ਵੋਟ ਮੰਗ ਰਹੇ ਗਠਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕਿ ਆਪ ਹੀ ਵਪਾਰੀ ਹੈ
          ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਪੰਜ ਸੱਤ ਜਣਿਆਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹੈ।ਕੀ ਮਹਾਂਗਠਬੰਧਨ ਵਾਲੇ ਮੋਦੀ,ਚੌਕਸੀ ਮਾਲੀਆ ਅਮਬਾਨੀ ਆਦਿ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਲੁਟਿਆ ਪੈਸਾ ਵਾਪਸ ਮੁੜਾ ਲੈਣਗੇ।ਗਹਿਣੇ ਪਿਆ ਛੁੜਾ ਲੈਣਗੇ।
       ਕੀ ਨਵੇਂ ਪੈਕਟ ਡਾਲਮੀਆ ਤੋਂ ਲਾਲ ਕਿਲਾ ਛੁੜਾ ਲੈਣਗੇ?
       ਕੀ ਨਵੇਂ ਪੈਕਟ ਅਡਾਨੀ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚੋਂ ਏਅਰਪੋਰਟ  ਛੁੜਾ ਲੈਣਗੇ।
     ਕੀ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ।
      ਕੀ ਸੁਰਖਿਆ ਦਸਤੇ ਆਪ ਸੁਰਖਿਅਤ ਹੋ ਜਾਣਗੇ?
      ਕੀ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਗੁੰਡਾਗਰਦੀ,ਨਸੇ ਨਾਰੀ ਸੋਸ਼ਣ,ਆਮ ਸ਼ਰੇਣੀ ਦਾ ਸੋਸ਼ਣ ਰੁਕ ਜਾਏਗਾ?
     ਕੀ ਨਵੇਂ ਉਦਯੋਗ ਖੋਲੇ ਜਾਣਗੇ?ਨਵੇਂ ਸਕੂਲ, ਹਸਪਤਾਲ, ਨਵੀਆਂ ਰੇਲਾਂ,ਬਸਾਂ ਚਲਣਗੀਆਂ?
      ਕੀ ਕਾਬਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
      ਕੀ ਕਾਬਲ ਪਰਧਾਨ ਨੂੰ  ਦੁਨੀਆ ਤਿਆਗੀ ਦੀਨ ਨਾਲ ਜੁੜ ਚੁਕੇ ਸਾਧਾਂ ਬਾਬਿਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?ਕੀ ਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਭੰਗੀ ਸੇਵਕਾਂ ਦੇ ਪੈਰ ਧੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
     ਕੀ ਕੁਦਰਤੀ ਸਾਧਨਾ ਨਾਲ ਲਬਰੇਜ਼ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਨਿਕੇ ਨਿਕੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਨੀਵਾਂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ?
  ਲ਼ਾਲ,ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ,ਏ ਪੀ ਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਜੈਸਾ ਕਿਰਦਾਰ ਢੂੰਢਨਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ  ਵੀ  ਧਿਆਂਨ ਰਖਣਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਹਾਸ਼ੀਏ ਤੋਂ ਪਰੇ ਵਸਦੇ ਬਸ਼ਿੰਦੇ ਮਸਲਨ ਜਿਥੇ ਬਿਜਲੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਲਮ ਬਸਤੀ ਦੇ ਵਾਸੀ,ਮਾਸੂਮ ਨਾਦਾਨ ਭੋਲੇ ਅੰਧਵਿਸਵਾਸੀ ਤੁਹਾਡੀ ਜਗਾਹ ਵੋਟ ਨਾ ਪਾ ਜਾਣ।
    ਮਕਦੀ ਗਲ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਲੋਕ ਤੰਤਰ ਬਹਾਲ ਹੇਵੇਗਾ ਕਿ ਯੂੰ ਹੀ ਤਖ਼ਤ ਤੰਤਰ ਫੁਲਦਾ ਫਲਦਾ ਰਹੇਗਾ। 
        ਨਾਦਰ ਸ਼ਾਹ,ਅਹਿਮਦ ਸ਼ਾਹ,ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ,ਸ਼ਾਹ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਕੌਣ ਕਰੇਗਾ? ਕੀ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਨਵੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਚ ਪੁਰਾਣੀ ਸ਼ਰਾਬ ਪਰੋਸੀ ਜਾਏਗੀ?
     ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਵੋਟਰ ਸਹਿਬਾਨ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜ ਮਿੰਟ ਖੁਦ ਨਾਲ ਬਹਿਸ ਜਰੂਰ ਕਰਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਨਸਲ ਨੂੰ ਭਿਖਮੰਗੇ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦਾਤੇ?
      ਸ਼ਮਾਜਿਕ ਏਕਤਾ ਦੀ ਇਸ ਵਕਤ ਸਖ਼ਤ ਲੋੜ ਹੈ,ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਭੱਜਣਾ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੋਂ ਭੱਜਣਾ ਹੈ,ਇਸ ਨਾਲ ਉਲਝੀ ਤਾਣੀ ਹੋਰ ੳਲਝ ਜਾਵੇਗੀ।
    ਵੋਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਹੋਸਹਵਾਸ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ,ਵੋਟ ਵਸੀਅਤ ਹੈ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਦੇ ਬਿਹਤਰੀਨ ਪੰਜ ਸਾਲ ਭੇਂਟ ਕਰਨ ਦੀ।
   ਵੋਟਰ ਸਹਿਬਾਨ ਕੀਹਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣੀ ਹੈ ਕਿ ਫਿਰ ਗਵਾਉਣੀ ਹੈ,ਸੋਚਣਾ ਜਰੂਰ૴૴.
 ਜਾਂਦੇ ਜਾਂਦੇ૷ਜਿਸ ਤਰਾਂ ਇਕ ਸੂਟ ਖ੍ਰੀਦਣ ਵੇਲੇ ਪੂਰੀ ਦੁਕਾਨ ਉਲਟਵਾ ਦੇਂਦੇ ਹੋ ਇਸ ਵਾਰ ਨੇਤਾ ਚੁਣਨ ਵਕਤ ਹੋਸ਼ ਦੇ ਨਾਖੂਨ ਲੈ ਲਓ૴.ਸ਼ੁਕਰੀਆ ਜਮੂਰਾ ਜੀ
      ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ / ਗੁੱਡੀ  ਤਰਨ ਤਾਰਨ

             ''ਤੱਕੜੀ ਪੰਜਾ ਫੁੱਲ ਤੇ ਨਾਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ''
           ਦਿਲ ਤੇਰਾ ਕਾਲਾ ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਚ ਖੋਟ ਏ
          ਅਸਾਂ ਨੀਂ ਗਵਾਉਣੀ,ਸਾਡੀ ਬੇਸਕੀਮਤੀ ਵੋਟ ਏ
               ਇਕ ਗਲਾਸੀ ਮੁੱਲ ਪਾਵੇਂ ਸਾਡੇ ਤੂੰ ਵਜੂਦ ਦਾ
               ਸੱਤੀਂ ਵੀਹੀ ਸੌ ਬਣਾਵੇਂ ਮੂਲ ਦੇ ਸੂਦ ਦਾ
                 ਪੜ੍ਹਿਆ ਨਾ ਲਿਖਿਆ,ਹਵਸ ਤੇਰੀ ਅੋਕਾਤ ਏ
                 ਚੋਰ ਉਚੱਕਾ ਚੌਧਰੀ ਤੇ ਗੁੰਡੀ ਤੇਰੀ ਜਾਤ ਏ॥
                 ਲਤਰੋ ਤੇਰੀ ਗਿੱਠ ਦੀ ਪਖੰਡੀ ਤੂੰ ਸਾਧ ਏਂ
                ਬਗਲ ਵਿੱਚ ਛੁਰੀ ਤੇਰੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਏਂ
                   ਖੁੂੰਨ ਨਾਲ ਰੰਗੇ ਤੇਰੇ ਪੈਰ ਹੱਥ ਵੇ
                   ੍ਰਰੋਮ ਰੋਮ ਤੇਰਾ ਗੁਨਾਹੀਂ ਲੱਥ ਪੱਥ ਵੇ
                ਮੂਲੀ ਗਾਜਰ ਸਮਝੇਂ ਤੂੰ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ
               ਦੁਰਫਿਟੇ ਤੇਰੀ ਜੰਮਣ ਵਾਲੀ ਕੁਖ ਨੂੰ
              ਜਾਹਲਾ ਵੇ ਅਕਲ ਨਾਲੋਂ ਤੇਰੀ ਭੈਂਸ ਵੱਡੀ
              ਫੁਕਰੀ ਹੈਂਕੜ ਨੇ ਤੇਰੀ ਮੱਤ ਮਾਰ ਛੱਡੀ
            ਐੇਤਕੀਂ ਅਸਾਂ ਵੋਟ ਪਾਉਣੀ ਸੂਝਵਾਨ ਨੂੰ
            ਚਰਿਤਰ ਦੇ ਧਨੀ ਜਵਾਨ ਵਿਦਵਾਨ ਨੂੰ

ਭਾਰਤੀ ਬਾਸ਼ਿੰਦੇ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਦੀ ਤੜਪਦੀ ਤਹਿ ਵਿਚੌਂ  ਬੇਨਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ-----
             ਕੰਪਨੀ ਜੀ ਅਸੀਂ ਤੈਨੂੰ ਕੱਢ ਕੇ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹਾਂ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ ਤੂੰ ਫਿਰ ਆ ਤੇ ਆ ਕੇ ਇਸ ਡੁਬਦੇ ਜਾਂਦੇ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਬਚਾ ਲੈ।ਜਾਲਮ ਤਾਂ ਤੂੰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੀ ਪਰ ਤੂੰ ਗੈਰ ਸੀ,ਤੇ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਜੋ ਵੀ ਜੁਲਮ ਢਾਹੇ ਗਏ ਉਸ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਆਪਣਿਆਂ ਦਾ ਕੋਝਾ ਹੱਥ ਜਿਆਦਾ ਸੀ।
           ਤੈਨੂੰ ਸੱਭ ਕੁਝ ਪਤਾ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਥੋੜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰਾਂ ਹਨ-
ਸੰਤਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਦ  ਗੋਰੇ ਤੇ ਚਲੇ ਗਏ ,ਕਾਲੇ ਅੰਗਰੇਜਾਂ ਨੇ ਇਸਦੇ ਪਰਖਚੇ ਉਡਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਬੱਸ ਭੂੱਖੇ ਦੀ ਧੀ ਰੱਜੀ ਤੇ ਖੇਹ ਉਡਾਉਣ ਲਗੀ''। ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰੇਮੀ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਛੱਡ ਗਏ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਧਰੋਹੀਆਂ ਦੇ ਹੱਥ ਬਟੇਰਾ ਆ ਗਿਆ।
        ਰੇਲਾਂ ਜਿੰਨੀਆਂ ਤੁਸੀਂ ਚਲਾ ਗਏ ਚਲਾ ਗਏ ਇਹਨਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਕਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।
 ਸਕੂਲ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਜੋ ਤੁਸਾਂ ਬਣਾਏ ਸੀ ਉਹਨਾ ਵਿਚੋ ਬਹੁਤੇ ਇਹਨਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਇਸ ਡਰ ਤੋਂ ਕਿ ਜੇ ਕਿਤੇ ਵੋਟਰ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋ ਗਏ  ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਐਸ਼ ਮੁੱਕ ਜਾਣਗੇ।
      ਰੋਡਵੇਜ਼,ਬਿਜਲੀ ਮਾਲ ਮਹਿਕਮਿਆਂ ਦਾ ਨਿਜੀਕਰਣ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਖਾਤੇ ਬਣਾ ਲਏ।
   ਲੋਕ ਤੰਤਰ ਦੇ ਨਾਮ ਜੋਂਕ ਤੰਤਰ ਕਾਇਮ ਹੋ ਗਿਆ।ਮੱਧ ਵਰਗ ਤੇ ਕਈ ਤਰਾਂ ਦੇ ਜਜੀਆ ਟੈਕਸ।
       ਜੋ ਕੋਈ ਭੂੱਲ ਭੁਲੇਖੇ ਰੱਬ ਨੇ ਚੰਗਾ ਨੇਤਾ ਭੇਜ ਵੀ ਦਿੱਤਾ, ਸ਼ੇੈਤਾਨਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰੱਬ ਦੇ ਘਰ ਭਿਜਵਾ ਦਿੱਤਾ।
     ਸੱਤਰ ਸਾਲ ਬਾਦ ਹੁਣ ਜਨਤਾ ਦੀ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਾਉਣ ਦੇ ਇਨਕਲਾਬ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਕੁੱਤੇ ਬਿਲੀ ਨੂੰ ਵੀ ਝਰੀਟ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਈ,ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰੇਮੀ ਕਿਉਂ ਮਰਵਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।
         ਉਹੀ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਾਰ ਦਿੱਤੇ ਉਹ ਦਰ ਬਦਰ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ,ਤੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਤਖ਼ਤਾਂ ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੋ ਗਏ।ਤੇ ਖਾਕੀ ਲਾਠੀ ਦੇ ਆਸਰੇ ਰਾਜਾਸ਼ਾਹੀ ਤੇ ਜਗੀਰੂ ਨਿਯਾਮ ਕਾਇਮ ਕਰ ਲਿਆ।
       ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਲੋਕ ਵਲਾਇਤ ਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਕਈਆਂ ਨੇ ਸਿਆਸੀ ਪਨਾਹ ਵੀ ਲਈ।ਤੇ ਅੱਜ ਕਲ ਰੋਜ਼ ਜਹਾਜ ਭਰ ਭਰ ਕੇ ਜਵਾਨ ਪੜ੍ਹੈ ਅੱਧਪੜ੍ਹ ਅਨ੍ਹਪੜ੍ਹ ਜਿੰਮੀਦਾਰ ਸੱਭ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਯਤੀਮ ਹੋਏ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹੀ ਤਲਵੇ ਚਟਣ ਵਿਦੇਸ਼ੀਂ ਵਹੀਰਾਂ ਘੱਤ ਰਹੇ ਹਨ।
      ਚੀਫ ਮਾਰਸ਼ਲ ਨੂੰ ਫੀਤੀਆਂ ਲਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਦੀ ਜਮੀਰ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਹਾਉਸ ਵਿੱਚ ਰਖਵਾ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੇੈ,ਤੇ ਸਹੁੰ ਚੁਕਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਦੀ ਆਤਮਾ ਰਾਖ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਉਹ ਬੇਜਮੀਰਾ,ਬੇਰੂਹ ਬੁੱਤ ਜਿਹਾ ਕੁਰਸੀ ਤੇ ਬੈਠ ਆਪਣੇ ਹੀ ਭੇੈਣ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਕੁੱਟ ਲੁਟ ਦਾ ਮੂਕ ਦਰਸ਼ਕ  ਗੂੰਗਾ ਬੋਲਾ ਹੀ ਸੇਵਾ ਮੁਕਾ ਘਰ ਤੁਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਈ.ਏ ਅੇਸ. ਥੇ ਆਈ ਪੀ ਅੇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਚਮੜੀ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਆਹਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਮਰ ਗੁਜਾਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
       ਅਪਨੀ ਹੀ ਹੱਕ ਹਲਾਲ ਦੀ ਜਮ੍ਹਾ ਪੂੰਜੀ ਵਰਤਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਲੈਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ .।ਆਰਥਿਕ ਨਾਂਬਰਾਬਰੀ ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਗੁਲਾਮੀ ਦੋ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਹਨ।ਯੂੰ ਸਮਝ ਲਓ ਕਿ ਕੁਲ ਪੰਜ ਹਜਾਰ ਅਜਗਰ ਹਨ ਜੋ ਵੀਹ ਹਜਾਰ ਕੋਬਰਾ ਬਾਉਂਸਰ ਪਾਲ ਕੇ ਇਕਸੌ ਤੀਹ ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਦਰੜੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।ਪੁਰਨ ਚੰਡਾਲ ਚੌਕੜੀ ਪਸਰੀ ਹੋਈ ਹੇ।
           ਜਿਆਦਾ ਵੇਰਵੇ ਲਿਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਤਾਂ ਹੈ ਨਹੀਂ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਸੱਭ ਕੁਝ ਤੇਰੇ ਤਕ ਪੁਚਾ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇਗਾ।ਬੱਸ ਇੰਨਾ ਸਮਝ ਲਓ ਕਿ---
'' ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਮੰਦਾ ਇਕ ਸਰਕਾਰ ਬਾਝੌਂ ਫੋਜਾਂ ਜਿੱਤਕੇ ਅੰਤ ਨੂੰ ਹਾਰੀਆ ਨੇ''॥
            ਇਸ ਲਈ ਹੱਥ ਪੈਰ ਜੋੜ ਕੇ ਗੁਜਾਰਿਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਮੁੜ ਆਉਣ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾਲਤਾ ਕਰੋ ਜੀ।

ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ' ਗੁੱਡੀ ਤਰਨ ਤਾਰਨ     

    ਪੰਜਾਬ ਮਾਤਾ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਲਾਸਾਨੀ ਰੂਪ--

ਸ਼ਹੀਦੇ ਆਜ਼ਮ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪੂਜਨੀਕ ਮਾਂ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਦਾ ਜਨਮ 1889 ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ 'ਮੋਰਾਂਵਾਲੀ'ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ।ਮਾਤਾਜੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਮ 'ਇੰਦਰ ਕੌਰ' ਸੀ।ਮਾਤਾਜੀ ਉੱਚੇ ਕੱਦਵਾਲੀ,ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਤੇ ਵੱਡੇ ਦਿਲ ਦਿਮਾਗ ਵਾਲੀ ਸਖ਼ਸ਼ੀਅਤ ਸਨ।ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿੱਕੇ ਹੁੰਦੇ ਤੋਂ ਹੀ ਹਰ ਸੰਕਟ ਦਾ ਦ੍ਰਿੜ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਸੀ।ਇੰਦਰ ਕੌਰ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸ੍ਰ.ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਨਾਲ 1903 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਤੇ ਉਦੋਂ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਿਤਾ ਖਟਕੜ ਕਲਾਂ ਦੇ ਉੱਘੈ ਹਕੀਮ ਸਨ।ਹਿਕਮਤ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਤੇ ਨਾਲ ਲਗਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੀ ਸਮਾਜਭਲਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿੰਦੇ।ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਆਰੀਆਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
        ਮਾਤਾ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੁੱਤਰ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 1904 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਤੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 28 ਸਤੰਬਰ 1907 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ।ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਵੇਲੇ ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਦਾਦਾਜੀ ਨੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਣੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਦੋਨੋਂ ਘਰ ਗ੍ਰਹਿਸਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪੈਣਗੇ ਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੇਣ ਲਈ ਹਾਜ਼ਰ ਰਹਿਣਗੇ।ਮਾਂ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਖੁਦ ਸਰਗਰਮ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਪਰ ਇਕ ਸੁਘੜ ਗ੍ਰਹਿਣੀ ਵਾਂਗ ਅਪਨਾ ਘਰ ਚਲਾਇਆ।ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਘਰ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਦਾ ਗੜ੍ਹ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਆਉਣਾ ਜਾਣਾ ਲਗਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤਿਆਗਸ਼ੀਲ ਸੁਭਾਅ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਖਿੜੇ ਮੱਥੇ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਦੀ ਆਓ ਭਗਤ ਕਰਦੇ  ਇਕ ਬੰਗਾਲੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਦੇ ਸਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਜੀ,''ਮਾਤਾਜੀ ਤੁਸੀਂ ਦਿਲ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰੋਸਦੇ ਹੋ ਤੇ ਆਪਣੇ ਪੁਤਰਾਂ ਨੁੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ''।
        23,19, 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਭਰਦੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ,ਸੁਖਦੇਵ,ਰਾਜਗੁਰੂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੂਜੇ ਪੁੱਤਰ ਕੁਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਕੁਲਤਾਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜਦ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੇ ਹਉਕਾ ਤੱਕ ਨਾਂ ਭਰਿਆ ਅਤੇ ਨਾਂ ਮੱਥੇ ਤੇ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਨ ਆਈ।ਇਕ ਮਾਂ ਦੇ ਇਕ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਫਸੀ ਤੇ ਲਟਕਾ ਦੇਣਾ ਤੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ ਸਾਮਰਾਜ ਵਲੋਂ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣਾ,ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ  ਇੰਨੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜਿਗਰੇ ਵਾਲੀ ਮਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੋਵੇ।ਹਾਂ- ਮਾਂ 'ਗੁਜਰੀ' ਤੇ ਮਾਤਾ ਜੀਤਾਂ ਜਿਹੀਆਂ ਦੈਵੀ ਸ਼ਕਤੀਰੂਪਾ ਜਰੂਰ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮਾਤਾਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵੱਡੀ ਧੀ 'ਅਮਰ ਕੌਰ'ੰ ਅਵਿਵਾਹਤ ਮੁਟਿਆਰ ਨੂੰ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਕਦੇ ਰੋਕ ਟੋਕ ਨਾਂ ਕੀਤੀ।ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਅੋਕੜਾਂ ਵਾਰ ਵਾਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਪਰ ਮਾਤਾਜੀ ਹਰ ਸੰਕਟ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਦਲੇਰੀ ਤੇ ਹੋਸ਼ ਹਵਾਸ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਬਣਾਈ ਰਖਦੇ।ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਹਾਲਾਤ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦੇ ਵੀ ਸਨ-ਸ੍ਰ.ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਸ੍ਰ. ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਚਿਤਾ ਵਾਂਗ ਸੁਲਗਦੀ ਹੋਈ ਜਵਾਨ ਵਿਧਵਾ'ਹੁਕਮ ਕੌਰ' -ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ 23 ਸਾਲ ਦਾ ਛੀਂਹ ਜਵਾਨ ਸੀ,ਉਸਨੂੰ ਜੇਹਲ ਦੀ ਭੈੜੀ ਖੁਰਾਕ ਸਿਲ੍ਹੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਤੇ ਲੱਕ ਤੋੜਨ ਵਾਲੀ ਕੋਹਲੂ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਤ ਨੇ ਉਸਦੇ  ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਨਸ਼ਟੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ,ਤੇ ਜਾਲਮ ਮੌਤ ਉਹਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਗਈ।ਹੁਕਮ ਕੌਰ ਨੁੰ ਮਾਤਾਜੀ ਨੇ ਕਦੇ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਨਾਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ
        ਮਾਤਾਜੀ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਸਤਾਰਵੇਂ ਸਵਈਏ ਦਾ ਉਚਾਰਣ ਕਰਦੇ ਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਇਕ ਮਿਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ।''ਦੇਹਿ ਸ਼ਿਵਾ ਵਰ ਮੋਹਿੲ ਇਹੇ'',ਸ਼ੁਭ ਕਰਮਨ ਤੇ ਕਬਹੂੰ ਨਾਂ ਡਰੋਂ''॥ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜਨਮ ਤੇ ਦਾਦਾਜੀ ਦਾ ਕੀਤਾ ਬਚਨ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਫਾਂਸੀ ਤੇ ਸੱਚ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ।
       ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਹੋ ਜਾਣ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਮਾਤਾਜੀ ਨੂੰ 150 ਰੁਪਏ ਮਹੀਨਾ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਲਾ ਦਿੱਤੀ।1964 ਤੋਂ ਬਾਦ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਾਤ ਠੀਕ ਨਾਂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਸੀ।ਮਾਤਾਜੀ ਹਿੰਦਸਤਾਨ ਸ਼ੋਸਲਿਸਟ ਰਿਪਬਲਿਕ ਅੇਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਨੌਜਵਾਨ ਰੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਜਰ ਹੁੰਦੇ ਤੇ ਦਸਦੇ,ਕਿ ਰਾਜਨੀਤਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਬਰਾਬਰੀ ਬੇਅਰਥ ਹਨ,ਜਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਆਰਥਿਕ ਬਰਾਬਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ,ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਉਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਦੀ,ਜਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਮੌਕਾਪ੍ਰਸਤ ਜਿਹੜੇ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਘੁਸ ਚੁਕੇ ਹਨ-ਨੂੰ ਕੱਢਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ'',ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਨੂੰ ਜਾਗਣਾ ਪਵੇਗਾ,ਇਹ ਇਕ ਅੇਸਾ ਵਰਗ ਹੈ ਜੋ ਇਕ ਉੱਚੇ ਸੁੱਚੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸਿਰਜਣ ਲਈ ਸਹਾਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ''।
         ਉਹ ਰੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਯਤਨ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਤੇ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਰਖਣ ਨਾਲ ਚੋਰ ਬਜਾਰੀ ਤੇ ਸਮਗਲਿੰਗ ਨੂੰ ਪਰੋੜ੍ਹਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।ਉਹ ਦਸਦੇ ਕਿ ਜਦ ਤੱਕ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਮਜਦੁਰ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਤਦ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਨਾਮੁਮਕਿਨ ਹੈ,ਅਤੇ ਇਹ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨਾਮੁਕੰਮਲ ਹੈ।
1ਜਨਵਰੀ 1973 ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਸਿਲਵਰ ਜੁਬਲੀ ਮਨਾਉਣ ਵੇਲੇ ਉਸ ਵਕਤ ਦੇ ਮੁਖਮੰਤਰੀ ਗਿਆਨੀ ਜੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮਾਤਾ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਨੂੰ 'ਪੰਜਾਬ ਮਾਤਾ'ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦੇ ਕੇ ਸਨਮਾਨਿਆ।ਸਰਬੰਸ ਵਾਰ ਕੇ ਮਾਤਾਜੀ ਨੂੰ ਜੋ ਮਿਲਿਆ ਬਸ ਇਹੋ ਕੁਝ ਹੈ।ਇਸ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਸ੍ਰੀ ਜਤਿੰਦਰਨਾਥ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਕਿਰਨ ਦਾਸ ਕਲਕੱਤਾ ਉਚੇਚੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।ਇਸੀ ਵਕਤ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਇਕ ਕਾਰ ਭੇਂਟ ਕਰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਇਕ ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।ਮਾਤਾ ਜੀ ਕਾਰ ਭੇਂਟ ਲਈ ਸੁਭਾਵਕ ਹੀ ਬੋਲ ਪਏ,'ਹੁਣ ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣ ਯੋਗ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ'।
   1 ਜੂਨ 1975 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਮਾਤਾ ਵਿਦਿਆਵਤੀ ਜੀ ਦਿਲੀ ਵਿਖੇ ਸਦੀਵੀ ਵਿਛੋੜਾ ਦੇ ਗਏ।ਮਾਤਾਜੀ ਦੀ ਇੱਛਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ,ਸੁਖਦੇਵ ਰਾਜਗੁਰੂ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਲਾਗੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ,ਇਸ ਲਈ ਮਾਤਾਜੀ ਦੀ ਦੇਹ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਸਰਕਾਰੀ ਸਨਮਾਨਾਂ ਨਾਲ  ਖੜਕਲ ਕਲਾਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਹੁਸੈਨੀਵਾਲਾ ਫਿਰੋਜਪੁਰ ਵਿਖੇ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ।ਇਥੇ ਹੀ ਸ੍ਰੀ ਬੇ ਕੇ ਦੱਤ ਦਾ ਜੁਲਾਈ 1965 ਵਿੱਚ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਅੇਮ ਐਮ ਚੌਧਰੀ ਤੇ ਮੁਖ ਮੰਤਰੀ ਗਿਆਨੀ ਜੈਲ ਸਿੰਘ ਤੇ ਮਾਤਾਜੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ।
      ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਇੰਨੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਤਿਆਗਸ਼ੀਲ ਸੁਭਾਅ ਵਾਲੀ ਸਰਬੰਸ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਮਾਤਾਜੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਦਰਜਾ ਹੈ,ਅਜੋਕੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਜੋਕਿ ਪੰਜਾਬ ਮਾਤਾ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਸਿਲੇਬਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਇੰਨੀ ਮਹਾਨ ਮਾਂ ਕੋਈ ਦੂਜੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ,ਜਿਸਦੇ ਜਿਕਰ ਤੇ ਸਿਰ ਝੁਕ ਜਾਏ।
        ਰਿਗ੍ਹਵੇਦ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ ਕਿ,'' ਮਾਂ ਤੇ ਮਾਤਰ ਭੁਮੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਸਵਰਗ ਜਿੰਨਾ ਉੱਚਾ ਤੇ ਸੁੱਚਾ ਹੈ''।ਮਾਤਾਜੀ ਵਿਦਿਆਵਤੀ'ਪੰਜਾਬ ਮਾਤਾ' ਦੀ ਹਸਤੀ ਇਸਦੀ ਜਿੰਦਾ ਮਿਸਾਲ ਹੈ।
        ਸਜਦਾ ਹੈ ਇਸ ਬੇਨਜੀਰ ਮਾਂ ਨੂੰ।
       = '' ਕਿਸੀ ਕੋ ਰਾਹ ਦਿਖਲਾਈ
         ਕਿਸੀ ਕਾ ਜਖ਼ਮ ਸਹਿਲਾਯਾ
         ਕਿਸੀ ਕੇ ਅਸ਼ਕ ਪੂੰਛੈ
         ਤੋ ਇਬਾਦਤ ਕਾ ਮਜਾ ਆਯਾ ''॥
              ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ/ ਗੁੱਡੀ  ਤਰਨ ਤਾਰਨ

22 March 2019

ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ 9ਸਤੰਬਰ 2001 ਨੂੰ ਇਕ ਵੱਡੀ ਅਤਿਵਾਦੀ ਦੁਰਘਟਨਾ ਹੋਣ ਤੇ ਹਰ ਅਮਰੀਕੀ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦਾ ਜਾਨੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਬਣ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਲੱਭ ਕੇ ਮਾਰਨ ਦੀ ਜਦੋ ਜਹਿਦ ਵਿਚ ਰੁੱਝ ਗਿਆ।ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁੱਲ ਵੱਟਣ ਦਾ ਸਵਾਰਥ ਨਹੀਂ ਸੁਝਿਆ।ਅਗਰ ਅਜਿਹਾ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਕੀ ਭਾਰਤੀ ਇੰਨੀ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਵਿਖਾਂਉਂਦੇ ? ਭਾਵੇਂ ਚੀਫ ਮਾਰਸ਼ਲ਼ ਭਾਰਤ ਨੇ 4ਮਈ ਨੂੰ ਓਸਾਮਾ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਬਾਦ ਬਿਆਨ ਦਾਗਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਫੋਜ ਕੋਲ ਵੀ ਅਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਤੇ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਰਾਫੇਲ ਜਹਾਜ ,ਬੋਫਰਜ਼ ਤੋਪਾਂ ਤੇ ਤਾਬੂਤਾਂ ਦੇ ਸੌਦੇ ਯਾਦ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਸਵਾਲ ਚੋਂ ਸਵਾਲ ਉਭਰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ;- ਅਤਿਵਾਦੀ ਕੌਣ ਹੈ? ਕੌਣ ਦੇ ਸਕੇਗਾ ਜਵਾਬ ? ਕਹੋ ਕਿਆ ਕਹੋਗੇ?
+-ਪਿਆਜ਼ ਸਟਾਕ ਕਰਨਾ ਅਰਾਜਕਤਾ ਫੇੈਲਾਉਣਾ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈੇਲਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੀ ਹੈ?
1,ਕੀ ਸੱਜਣ ਕੁਮਾਰ ਤੇ ਜਗਦੀਸ਼ ਟਾਈਟਲਰ ,ਕਮਲ ਨਾਥ ਓਸਾਮਾ ਤੋਂ ਘੱਟ ਅਤਿਵਾਦੀ ਹਨ?
2.ਡਿਪਟੀ ਕੁਲੈਕਟਰ ਨੂੰ ਆਨ ਡਿਉਟੀ ਸ਼ਰੇਆਮ ਜਿੰਦਾ ਜਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਜਸਟਿਸ ਲੋਹੀਆ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਾਲੇ ਘਟ ਗਿਣਤੀ ਕੌਮਾਂ ਤੇ ਜੁਲਮ ਢਾਹੁਣ ਵਾਲੇ....ਕੌਣ ਹਨ?
3.ਸੁਤਿਆਂ ਨੂੰ ਕਾਰਾਂ ਹੇਠ ਦਰੜਨ ਵਾਲੇ૴
4.ਜੈਸਿਕਾ ਲਾਲ ,ਨੈਂਨਾਂ,ਦਾਮਿਨੀ,ਕਿਰਨਜੀਤ,ਬੱਚੀ ਆਸਫਾ ਦੇ ਕਾਤਲਾਂ ਨੂੰ,ਮਿੰਟ ਮਿੰਟ ਹੁੰਦੇ ਬਲਾਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ,ਭਰੂਣਹੱਤਿਆ,ਦਾਜ ਦੀ ਬਲੀ ਨੂੰ ਕਿਹੜਾ ਵਾਦ ਕਿਹਾ ਜਾਏਗਾ?
ਤਾਜ ਹੋਟਲ ,ਓਬਰਾਏ ਹੋਟਲ ਵਿਚ ਵਹਾਏ ਬੇਗੁਨਾਹ ਖੂਨ ਦੇ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਅਯਾਸ਼ੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ,ਉਹ ਕੌਣ ਹਨ?
6.ਰਿਸ਼ੀਆਂ,ਮੁਨੀਆਂ ਦੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ੇਿਵਚ ਅਸੀਮਾਂ ਨੰਦ ,ਨਿਤਿਆ ਨੰਦ,ਪ੍ਰਗਿਆ ਸਾਧਵੀ,ਇਛਾਧਾਰੀ,ਆਸਾਰਾਮ,ਨਰਾਇਣ,ਰਾਮਪਾਲ,ਰਾਧੇ ਮਾਂ,ਰਹੀਮ,ਹੁਣ ਤਕ ਸ਼ਰੇਆਮ ਅਤਿਵਾਦੀ ਹਰਕਤਾਂ ਕਰਕੇ ਅਤਿਵਾਦ ਫੈੇਲਾਅ ਰਹੇ ਸਨ-ਕੌਣ ਹਨ ਇਹ?
7.ਅਨੇਕਾਂ ਖੂੰਨੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਸਿਆਸੀ ਨੇਤਾ ਹਨ,ਦਨਦਨਾਂੳਂਦੇ ਫਿਰ ਰਹੇ ਹਨ,ਇਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਅਤਿਵਾਦ ਕਹਿਣਾ ਕੀ ਅਤਿਕਥਨੀ ਹੈ ?
8.ਕਈ ਵਿਧਾਇਕ ਆਪਣੇ ਸਕਤਰਾਂ ਸਮੇਤ ਨਜ਼ਾਇਜ਼ ਧੰਦੇ ਕਰਦੇ ਫੜੇ ਗਏ,ਕਈ ਛੁਪੇ ਹਨ,ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਕਾਰਖਾਨੇ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ-ਇਹ ਕੌਣ ਹਨ?
9.ਕੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰੀ,ਰਿਸ਼ਵਤਖੌਰੀ,ਮਿਲਾਵਟਖੋਰੀ,ਕੁਨਬਾਪਰਵਰੀ,ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ-ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ?
10.ਕੀ ਸਮਾਜਿਕ ਸੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ,ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਫੇੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਂਈ,ਬਾਬੇ ਲੁਕਵੇਂ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ ਨਹੀਂ ਹਨ?
11.ਭੁੱਖਮਰੀ,ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ,ਫੈੇਲਾਉਣਾ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਕਾਰਖਾਨੇ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ,ਨਸ਼ੇ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ,ਅਨਾਜ ਪਿਆਜ਼ ਜਮਾਂਖੌਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ,ਖਾਣ ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਚ ਰਸਾਇਣਕ ਜ਼ਹਿਰ ਮਿਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਤਿਵਾਦੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੌਣ ਹਨ?
12.ਯੂ.ਪੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਲਾਠੀ ਰਾਜ,ਅਥਰੂ ਬੰਬ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕੀ ਹੈ?
13.ਇਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਕਈ ਸਥਾਨਾਂ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀ ਹੈ,ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਹਸਪਤਾਲ ਨਹੀਂ-ਕੀ ਹਨੇਰਾ ਤੇ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਫੈੇਲਾਉਣਾ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ?
14.ਵੋਟਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਤੇ ਡਾਕੇ ਮਾਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਕਮ ਲੁਟੇਰੇ ਹਨ-ਕੀ ਨਹੀਂ ਹਨ?
15.ਇੰਨੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅਤਿਵਾਦੀ,ਮਾਓਵਾਦੀੈ,ਨਕਸਲਵਾਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਖੂਨ ਖਰਾਬਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ,ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨੇਤਾ ਦੇ ਕੁੱਤੇ ਤਕ ਨੂੰ ਖਰਾਸ਼ ਤਕ ਨਹੀਂ ਆਈ ਕਦੇ,ਇਸ ਤੋਂ ਕੀ ਜਾਹਿਰ ਹੁੰਦਾ?ਹਾਕਮਾਂ ਦੇ ਬਾਪੂ ਦਾ ਗੁਰੂ ਬਣੇ ਰਹਿਣਾ ਅਤਿਵਾਦ ਦਾ ਸਾਥੀ ਹੋਣ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦਾ ?
ਓਸਾਮਾ ਤੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾਂ ਵੱਡੇ ਅਤਿਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਗੈਰ ਸਰਕਾਰੀ ਉੱਚ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤੇ ਸਫੇਦ ਲਿਬਾਸ ਵਿਚ ਕਾਲੇ ਧੰਦੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।ਜਾਤੀਵਾਦ ਤੇ ਧਰਮਵਾਦ ਦੇ ਪਾੜੈ ਪਾਉਣਾ,ਰੇਪ,ਬਲਾਤਕਾਰ,ਤੇ ਹਿੰਸਕ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇਣੀ,ੋਿਨਰਦੋਸ਼ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਫਸਾਉਣਾ, ਨਜ਼ਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ,ਗੁੰਡਾਗਰਦੀ,ਪਿਛਲੇ ਸੱਤਰ ਸਾਲ ਚ ਇਹੋ ਹਾਕਮਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਹੈ।ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਕੀਮਤੀ ਵੋਟ ਲੈ ਕੇ ਬਦਲੇ ਵਿਚ ਵੋਟਰ ਨੂੰ ਵੰਡੀ ਹੈ।
     ਦੇਸ਼ / ਕੌੰਮ ਦੀ ਭਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸੱਚ ਬੋਲਣ /ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਧਰੋਹੀ ਦਸ ਕੇ ਮਰਵਾਉਣਾ
     ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਨੂੰ ਅਜਾਂਈ ਮੌਤੇ ਮਰਵਾਉਣਾ-ਵੱਡਾ ਅਤਿਵਾਦ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੀ ਹੈ?ਕਹੋ?
ਡੀ.ਸੀ,ਅੇਸ.ਅੇਸ.ਪੀ ਆਈ.ਜੀ,ਪੂਰੀ ਫੌੋਜ ਜਨਤਾ ਦੀ ਸੇਵਕ ਨਹੀਂ ,ਹਾਕਮ ਦੀ ਗੁਲਾਮ ਹੈ।
ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾ ਅਤੇ ਇਨਸਾਫ ਦੇ ਮੰਦਿਰ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਂਵਾਂ ਦੀਆਂ ਧੱਜੀਆਂ ਉਡਾਉਣਾ,ਪਾੜੋ ਤੇ ਰਾਜ ਕਰੋ ਦੀ ਨੀਤੀ ਅਪਨਾਉਣਾ-ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਨਹੀ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕੀ ਹੈ? ਅਤਿਵਾਦੀ ਗੁਟਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਜੇ ਉੱਚ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤੇ ਬੈਠਿਆਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਹਾਸਲ ਨਾਂ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਉਹ ਇੰਨੇ ਵਧਦੇ ਫੁਲਦੇ ਂਨਾਂ ਮਰ ਮਿਟ ਚੁਕੇ ਹੁੰਦੇ।ਉਪਰੋਕਤ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਹਾਂ ਦਾ ਹੁੰਗਾਰਾ ਭਰਨ ਵਾਲੇ ਜਰੂਰ ਚਾਹੁਣਗੇ ਕੇ ਲੋਕ ਤੰਤਰ ਹੜੱਪ ਚੁੱਕੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਅਤਿਵਾਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ ਗਰਦਾਨਿਆਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਫਿਰ ਵੀ ਜੇ ਸ਼ੰਕਾ ਜਾਂ ਅਤਿਕਥਨ ਲਗੇ ਤਾਂ ਕਹੋ ਕਿਆ ਕਹੋਗੇ?---

ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ/ ਗੁੱਡੀ ਤਰਨ ਤਾਰਨ

ਸਵਿਕਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ-ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿਚ ਚੋਣ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੀਆਂ ਯੋਗਤਾਂਵਾਂ ਜੋ  ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨਿਕ ਪ੍ਰਾਮਣਿਕਤਾ
ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ;-1. ਉਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਾਗਰਿਕ ਹੋਵੇ.2.ਉਸ ਤੇ ਕੋਈ ਪੁਲੀਸ ਕੇਸ ਨਾਂ ਹੋਵੇ।3.ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ ਪੈਂਤੀ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਾਂ ਹੋਵੇ।ਹੋਰ
ਵੀ ਨੰਬਰ ਹਨ ਪਰ ਇਥੇ ਚਰਚਾ ਇੰਨੀ ਹੀ ਬਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਤਾਂ ਹਨ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਗੁਜ਼ਾਰਦੇ ਹਨ,ਪੁਲੀਸ ਕੇਸ ਤਾਂ ਵਾਧੂ
ਗੁਣ ਹਨ ਯਾਨਿ ਮੈਰਿਟ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ,,ਉਮਰ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਲਾਗੂ ਜਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਨਬਾ ਪਰਵਰੀ ਮੁੱਖ ਹੈ।ਲੋਕ ਤੰਤਰ ਵਿਚੋਂ ਜਹਾਨਤ,ਲਿਆ-
-ਕਤ ਨੈਤਿਕਿਤਾ ਛੂ ਮੰਤਰ ਹੋ ਚੁਕੇ ਹਨ।ਕਿਥੋਂ ਲੱਭਣਗੇ,ਲਾਲ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ,ਡਾ. ਰਾਧਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ,ਡਾ.ਰਾਜਿੰਦਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਕੌਮ ਨੂੰ
ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲਾਲ?।ਇਨ੍ਹਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦਾ ਮੋਟੋ ਸੀ ,''ਹੋਨਸਟੀ ਇਸ ਬੇਸਟ ਪੋਲਿਸੀ''.''
ਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦਾ ਮੋਟੋ ਹੈ,''ਬੈਡ ਪਾਲਿਸੀ ਇਸ ਬੇਸਟ ਹੋਨਸਟੀ''
4500; 131=ਪੰਤਾਲੀ ਸੌ ਦੀ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿਚ ਇਕ ਸੌ ਇਕਤੀ ਕਰੋੜ ਜਾਂ ਇੰਜ ਕਹਿ ਲਿਆ ਜਾਵੇ,ਪੰਤਾਲੀ ਸੌ ਆਜੜੀ ਤੇ ਇਕ ਸੌ ਇੱਕਤੀ ਕਰੋੜ
ਭੇਡਾਂ ਬਕਰੀਆਂ ਹਨ।ਜਿਸ ਵਿਚ ਪੰਝੀ ਤੀਹ ਭੈੜੀਏ,ਅਤੇ ਸਫੇਦ ਹਾਥੀ ਵੀ ਹਨ ਤੇ ਕੇਵਲ ਬਾਈ ਹਜ਼ਾਰ ਮਨੁੱਖ ਹਨ ਜੋ ਆਜੜੀਆਂ ਦੇ ਸੰਗੀ ਸਾਥੀ
ਹਨ।ਇਹਨਾਂ ਆਜੜੀਆਂ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦੀ,ਨਕਸਲਵਾਦੀ ਮਾਓਵਾਦੀ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਮੁਸੱਲਾ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ।ਇਕ ਸੌ ਇਕਤੀ ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਭੇੜੀਆਂ ਦੀ ਖੁਰਲੀ ਵਿਚ ਧੱਰ ਕੇ ਆਪ ਆਰਾਮ ਦੀ ਨੀਂਦ ਸੌਂਦੇ ਹਨ।ਜੇ ਕਿਤੇ ਭੁੱਲ ਭੁਲੇਖੇ ਕੋਈ ਬਕਰੀ ਮਿਆਂਕ ਜਾਏ ਤਾਂ ਖਾਕੀ ,ਹਰੇ ਡੰਡੇ ਵੀ ਸੂਤੇ ਹੋਏ ਹਨ,ਇਕ ਨਾਲ ਸਵਾ ਲੱਖ ਸੋਧਣ ਲਈ,ਨੀਲੀਆਂ,ਕਾਲੀਆਂ ਪੱਗਾਂ ਵੀ ਪੋਚ ਕੇ ਬਨ੍ਹਵਾ ਰੱਖੀਆਂ ਹਨ।ਭੇੜੀਏ ਨੇ ਸ਼ੇਰ ਤੇ ਕਾਠੀ ਪਾ ਰੱਖੀ ਹੈ ਤੇ ਚੂਹੇ ਨੇ ਬਿੱਲੀ ਗਲ ਟੱਲੀ ਪਾਉਣ ਦਾ ਵੱਲ ਸਿੱਖ ਲਿਆ ਹੈ।ਸੱਠ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਇਰ ਦੇ ਬੋਲ,
''ਹਰ ਸ਼ਾਖ ਪੇ ਉਲ਼ੂ ਬੈਠਾ ਹੈ,ਅੰਜਾਮੇ
ਗੁਲਸਤਾਂ ਕਿਆ ਹੋਗਾ?''-ਉਸ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਹੀ 'ਅੱਜ' ਦਿਸ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਬਾਣੀ ਹੋ ਨਿਬੜਿਆ।
          ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸੋਮੇ,ਖਣਿਜ ਪਦਾਰਥ,ਧਾਤਾਂ,ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਦੇ ਹੀਰੇ ਮੋਤੀ ਸੱਭ ਇਹਨਾਂ ਪੰਤਾਲੀ ਸੌ ਦੇ ਲਾਕਰਾਂ ਵਿਚ ਹਨ।ਕੋਇਲੇ
ਨਾਲ ਕੋਇਲਾ ਹੋਏ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਰੋਟੀ ਦੇ ਥਾਂ ਦਬਕੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇਹ ਬਾਈ ਹਜ਼ਾਰ ਕੋਇਲੇ ਤੋਂ ਦੁਪਲੀਕੇਟ ਹੀਰੇ ਬਣਾ ਮਾਲਾਮਾਲ ਹੋਈ ਜਾ
ਰਹੇ ਹਨ।ਫੰਡਰ ਗਊਆਂ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਾਢੇ ਬਾਰਾਂ ਸੌ ਰੁਪਏ ਤੇ ਬੁਢਾਪਾ ਪੈਨਸ਼ਨ ਢਾਈ ਸੌ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਾਂਹ।ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ
ਤੇਲ ਦੇ ਤੂੰਬੇ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਤੇ ਕਾਲੀ ਪੱਟੀ ਬੰਨ੍ਹ ਰੱਖੀ ਹੈ।ਕਾਨੂੰਨ ਪੰਤਾਲੀ ਸੌ ਦੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਹੈ।ਰਾਜਸੱਤਾ,ਕਾਨੂੰਨ ਆਧਾਰਿਤ ਨਹੀਂ,ਖਾਕੀ ਤੇ ਲਾਠੀ
ਦੇ ਸਿਰ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ।ਅਤੇ ਰੱਬ ਦੀ ਬੇ ਆਵਾਜ਼ ਲਾਠੀ ਭੰਂਨ ਤੋੜ ਕਿਤੇ ਦੂਰ ਛੁਪਾ ਰੱਖੀ ਹੈ।
       ਅਰਸ਼ ਤੇ ਰੱਬ ਤੇ ਫਰਸ਼ ਤੇ ਜੱਜ,ਆਮ ਆਦਮੀਂ ਲਈ ਇਹੋ ਧਾਰਨਾਂ ਸੀ,ਉਹ ਵੀ ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਈ।ਜਨਤਾ ਜਨਾਰਧਨ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਕਟ,ਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਮਸਲੇ ਦੇ ਆਹਰੇ ਲਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।ਧਨ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੇ ਇਹ ਦੋਂਵੇਂ ਅਹਿਮ ਸਰੋਤ ਹਨ।ਬਾਈ ਸਾਲ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਹਨਤ ਕਰ ਕੇ ਡਿਗਰੀ ਹੋਲਡਰ ਬੇਕਾਰ ਹਨ ਤੇ ਹਾਰੇ ਹੋਏ ਕ੍ਰਕਿਟਰ ਅਰਬਪਤੀ।ਜੇ ਕਿਤੇ ਕ੍ਰਕਿਟਰਾਂ ਦੀ ਜ਼ਮੀਰ ਜਾਗ ਪਵੇ ਤੇ ਉਹ ਕਾਰਖਾਨੇ,ਉਦਯੋਗ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਲੱਖ ਦੋ ਲੱਖ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ੀ ਰੋਟੀ ਦੇਣ ਦਾ ਤਹੱਈਆ ਕਰ ਲੈਣ।ਐ,ਕਾਸ਼; ਰੱਬ ਕਰੇ ;ਮੰਦਰਾਂ ਗੁਰਦਵਾਰਿਆਂ ਚੋਂ ਲੱਭ ਰਹੇ ਧਨ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਯੋਜਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਣ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ ਹੋ ਜਾਏ ਤਾਂ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂ ਪਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
             ਪੰਤਾਲੀ ਸੌ ਵਲੋਂ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਤੋਹਫੈ ਤੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰ ਲਈਏ,''ਭੁੱਖ ਮਰੀ,ਝੁੱਗੀ ਝੋਂਪੜੀ ਤਾਂ ਹਨ ਹੀ,ਪਾਕਿਸਤਾਨ
 ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਤੇ ਕੰਡੇਦਾਰ ਤਾਰ ਲਾ ਕੇ ਸਮਗਿੰਲਿੰਗ ਦਾ ਰਾਹ ਆਮ ਕੀਤਾ।ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਾ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇਕ ਨਵਾਂ ਤੋਹਫਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਵਪਾਰੀ
ਤਬਕੇ ਤੋਂ ਕਮਿਸ਼ਨ ਖਾਣ ਲਈ ਰੋਜ਼ ਨਵਾਂ ਬੋਝ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਤੇ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ,ਟੋਲ ਟੈਕਸ, ਚੁੰਗੀ,ਸੈੱਸ ਚਾਰਜਜ਼,ਸਰਵਿਸ
ਚਾਰਜਿਜ਼,ਗਊ ਚਾਰਜਿਜ਼ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਵਾਧੂ ਬਿਲ,ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਫੀਸਾਂ,ਵੈੱਟ, ਜੀਐਸ ਟੀ ਇਹ ਤਾਂ ਸਿੱਧੇ ਤੋਹਫੇ ਹਨ ਜੋ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਜੋੜ ਕੇ ਵਸੂਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,ਉਹ ਦੂਹਰੀ ਮਾਰ ਹੈ ਹਾਉੇਸ ਟੈਕਸ ૶ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਵੀਂ ਭੇਟਾ ਪੰਜ ਸੌ ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਤੇ ਟੈਕਸ ਹੁਣੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਹੈ।ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣੇ,ਰੈਲੀਆਂ  ਚ ਠੋਕੇ ਵਾਅਦੇ ਤੇ ਮੋਟੇ ਬਿਆਨ ਦਾਗਣੇ-ਆਜੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਕਰਿਸ਼ਮੇਂ ਹਨ।ਹੋਣਹਾਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਤੇ ਹੋਣਹਾਰ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਪਹਿਲ ਵੀ ਨੀਚ ਜਾਤੀ ਕੋਟੇ ਵਿੱਚ ਰਲਗ੍ਹਡ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ-ਥੋੜ੍ਹੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ/ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਂਨੂੰ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ ਕਤਲ(ਸਲੋਅ ਮਰਡਰ)(ਸਲੋਅ ਪੋਆਜ਼ਿਨ) ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
          ''ਨਾਂ ਖੰਜਰ ਪੇ ਦਾਗ,ਨਾਂ ਦਾਮਨ ਪੇ ਛੀਂਟ ਕਤਲ ਕਰੋਂ ਹੋਂ ਕਿ ਕਰਾਮਾਤ ਕਰੋਂ ਹੋ?''
ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੀ ਕੋਈ ਵਿਦਿਅਕ ਯੋਗਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਥੀ ਗਈ,ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਸਕੱਤਰ ਆਈ.ਏ.ਅੇਸ.ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਚਪੜਾਸੀ ਦੀ ਯੋਗਤਾ
ਵੀ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਮੈਟਰਿਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ।ਰਾਜਨੇਤਾ ਨੂੰ ਪੰਜ ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਕਰਨ ਤੇ ਉਮਰ ਭਰ ਲਈ ਪੈਨਸ਼ਨ ਤੇ ਹੋਰ ਜਰੂਰੀ ਸੇਵਾਂਵਾਂ ਮੁਫਤ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ
ਕਾਮੇ ਦਿਹਾੜੀਦਾਰ ਹੀ ਚਲਣ ਦੇਣੇ ਹਨ+ਜਾਤੀਵਾਦ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਡਾਕਟਰ ਭਰਤੀ ਕਰ ਕੇ ਅਨਮੋਲ ਜਾਨਾਂ ਨਾਲ ਖਿਲਵਾੜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
     ਆਪ ਹੀ ਕੁਕਰਮ ਹਨ ਤੇ ਆਪ ਹੀ ਕਾਨੂੰਨ।ਗਲ ਕੀ ਲੋਕ ਤੌਤਰ ਕਾਹਦਾ ਲਹੂ ਪੀਣੀ ਜੋਂਕ ਤੰਤਰ ਹੈ।ਕਿੰਨਾਂ ਜੁਲਮ ਹੈ ਕਿ ਪੇਟ ਕੱਟ ਕੇ,ਬੁਢਾਪੇ ਲਈ ਜੇ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਜਮ੍ਹਾ ਰੱਖਿਆ ਤੇ ਉਸ ਤੇ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਵਿਆਜ ਤੇ ਵੀ ਟੈਕਸ ਹਾਲਾਂ ਕਿ ਉਸ ਤੇ ਟੈਕਸ ਪਹਿਲਾਂ ਕੱਟ ਕੇ ਰਹਿੰਦ ਖੂੰਦ ਹੀ ਰਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਪੈਸਾ ਵੀ ਸਾਲੋਂ ਸਾਲ ਸਰਕਾਰ ਹੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਲਾਭ ਕਮਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਕੀ ਇਹ ਜਜ਼ੀਆ  ਵਸੂਲੀ ਨਹੀਂ?ਅਨਿਆਂਏ ਦਾ ਅਧਿਅਯ ਖੋਲ੍ਹੋ ਤੇ ਕਲੇਜਾ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਤੇ ਅੱਤ ਦੇ ਜੁਲਮ-ਕੋਈ ਅੇਕਸ਼ਨ ਨਹੀਂ।ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਤੇ ਜੁਲਮ,ਸੱਚ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ,ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨੁੰ ਸਜ਼ਾ,ਝੂਠ ਤੇ ਬੇਈਮਾਨੀ ਨੂੰ ਪਨਾਹ,ਗੁੰਡਾਗਰਦੀ ਸ਼ਰੇਆਮ।ਦੈਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਹੋਣ ਤੇ ਅਪਣੀ ਹਕੂਮਤ ਬਣਦੇ ਹੀ ਆਮ ਅਦਮੀ ਨੂੰ ਨਜ਼ਾਇਜ਼ ਦਬਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਚੇਤੰਨ ਹੋ ਕੇ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਂ ਉਠਾ ਸਕੇ।ਰੋਜ਼ ਬ ਰੋਜ਼ ਘਪਲੇ ਸਕੈਂਡਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਲਗੇ।ਸੱਠ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਾਇਰ ਨੇ ਜੋ ਤਸਵੀਰ ਉਲੀਕੀ ਸੀ ੁਉਹ ਹੋਰ ਗੂੜ੍ਹੀ ਹੋ ਕੇ ਉਭਰੀ ਹੈ:-
  ਯੇ ਲਾਸ਼ੋਂ ਕੇ ਕਫਨ ਬੇਚਨੇ ਵਾਲੇ,ਯੇ ਕਾਂਟੋ ਕੇ ਇਵਜ਼ ਰੂਹ-ਏ ਚਮਨ ਬੇਚਨੇ ਵਾਲੇ''
               ਇਹ ਬੇ ਜ਼ਮੀਰੇ,ਪੱਥਰ ਦਿਲ,ਮਾਨਵਤਾ ਦੇ ਦੋਖੀ ਲੋਕ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇਸ ਝਾਕ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,ਕਿਥੋਂ ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਮਾਲ ਬਣਾਇਆ  ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਪਿਛਲੇ ਸੱਤਰ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਰੇਲਵੇ ਫਾਟਕ ਨਾਂ ਲਾਉਣਾ,ਗੇਟ ਮੈਨ ਨਾਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹੋ ਹੈ ਕਿ ਹਾਦਸੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿਣ ਤੇ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਵੰਡਣ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਬੈਂਕ ਭਰਦੇ ਰਹਿਣ।ਅਤਿਵਾਦ ਰੁਕ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਨਹੀਂ ਰੋਕਦੇ ,ਕਿਉਂ,ਇਸ ਲਈ ਕਿ ਇਹ ਵੀ ਕਮਾਈ ਦਾ ਆਸਾਨ ਸਾਧਨ ਹੈ,ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਵਾਰਸਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਾਂ ਕੈਸ਼ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਚੈੱਕ ਦਿਖਾ ਕੇ ਫੋਟੋ ਲਵਾਓ,ਖਬਰ ਛਪਾਓ ਤੇ ਅਸਲੀ ਮਾਲ ਦਾ ਚੈੱਕ  ਆਪਣੇ ਵਾਰਸਾਂ ਦੇ ਖਾਤੇ ਪਾਓ।ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਬਨਾਉਣ ਵਾਲੇ ਰੋਜ਼ ਪੰਜਾਬ ਵਾਸੀਆਂ ਤੇ ਡੰਡੇ ਵਰ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ।ਕੋਈ ਮੰਗ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਨਹੀਂ ਜੋ ਲਿਖ ਕੇ ਦਿੱਤਿਆਂ ਮੰਨ ਲਈ ਜਾਵੇ,ਹਰ ਮਹਿਕਮਾਂ,ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ,ਹੜਤਾਲ,ਮਰਨ ਵਰਤ,ਰੈਲੀ,ਜਲਸੇ ਜਲੂਸ ਅਰਥੀ ਫੁਕ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਰਾਂਹੀ ਹੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਿਤਮ ਜਰੀਫੀ ਹੋਰ ਕਿਹੜੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ?ਕਰੋੜਾਂ ਅਮੋਲਕ ਜਾਨਾਂ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਗਈ।ਪੰਜਾਹ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਾਇਰ ਨੇ ਸਵਾਲ ਪਾਇਆ ਸੀ,
''ਦੱਸ ਨੀਂ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀਏ ਬੋਤਲੇ ਕਮੀਨੀਏ,ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਪੀਨਾਂ ਆਂ ਕਿ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਪੀਨੀ ੲੈਂ?''ਜਵਾਬ-ਸ਼ਰਾਬ ਰਿਸ਼ਵਤ ਬਣ ਗਈ।ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਥਾਂ ਥਾਂ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਤੰਬਾਕੂ ਕਾਰਖਾਨੇ ਲਗਾ ਕੇ ਘਰਾਂ ਚੋਂ ਦੀਵੇ ਵੀ ਬੁਝਾਏ ਤੇ ਚੁਲ੍ਹੇ ਵੀ ਠੰਢੇ ਕੀਤੇ।ਰੋਟੀ ਰੋਜ਼ੀ ਦੇ ਗੋਰਖ ਧੰਦੇ ਵਿਚ ਉਲਝੇ ਲੋਕ ਹਰ ਨਜ਼ਾਇਜ

ਧੰਦਾ ਅਪਨਾਉਣ ਲਗੇ। ਲੁਟ ਖੋਹ,ਜੇਬ ਕੱਟਣੀ ਆਮ ਹੋ ਗਈ।ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਨੇ ਪੜ੍ਹਿਆਂ ਲਿਖਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਰਕਾਂ ਦੇ ਰਾਹ ਪਾ ਦਿੱਤਾ।ਲਾਲ ਕੁਰਲਾ ਉਠੈ--
''ਜਾਹ ਨੀਂ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀਏ,ਨਾਂ ਬਣਾ ਸਾਨੂੰ ਡਾਕੂ ਚੋਰ ਜਵਾਰੀਏ''।ਤੇਲ ਦੇ ਟੈਂਕਰਾਂ ਵਿਚ ਮਰੇ,ਮਾਲਟਾ ਕਾਂਡ ਬਣੇ,ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ-ਤਬਾਹੀ ਬਣ ਗਈ/ਨਸ਼ਾ
ਭੁਚਾਲ ਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਸੁਨਾਮੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਕਰੋਪੀ ਢਾਹ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਪੰਤਾਲੀ ਸੌ ਰੁਤਬੇ ਦੇ ਖੋਲ ਵਿਚ ਬੰਦ ਹਨ।
             ਤਬਦੀਲੀ ਕੁਦਰਤ ਅਤੇ ਜੰਗਲ ਦਾ ਅਸੂਲ ਵੀ ਹੈ।ਭਾਰਤ ਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਹੱਕ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤਬਦੀਲੀ ਵੇਖਣ ।ਭਾਰਤ ਮਾਂ ਵਰਗੀ ਅਮੀਰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਹਾਲ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਰੋਣਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ,ਜਿਵੇਂ ਸੰਦਲ ਦੇ ਜੰਗਲ ਨੂੰ ਦੀਮਕ ਚੱਟ ਰਹੀ ਹੋਵੇ ''ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਬੜੇ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨ ਕੀਤੇ-ਪਰ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਾ ਹੱਕ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਚੇਤਨਤਾ ਵੰਡਣ ਤੋਂ ਪ੍ਰਹੇਜ਼ ਕੀਤਾ,ਕਿਉਂਕਿ ਸਵਾਰਥੀ ਤੇ ਸੌੜੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਵੋਟਰ ਦਾ ਚੇਤੰਨ ਹੋਣਾ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਜਾਪਦਾ ਹੈ।ਅਮੋਲਕ ਜਾਨਾਂ ਵਾਰ ਕੇ ,ਤਸੀਹੇ ਸਹਿ ਕੇ ,ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਭਜਾਉਣ ਵਾਲੇ ਚੀਖ ਉਠੇ,ਪਛਤਾਵੇ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿਚ ਝੁਲਸ ਕੇ ਬੋਲੇ,''ਹਮ ਨੇ ਦੀਆ ਜਲਾ ਕੇ ਤੂਫਾਂ ਮੇਂ ਰੱਖ ਦੀਆ''।ਇਸ ਦੀਵੇ ਨੂੰ ਜਲਦਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹੁਣ ਫਿਰ ਹੰਭਲਾ ਮਾਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈ ਗਈ ਹੈ।ਭੁੱਖ ਬੜੀ ਕੱਟ ਲਈ,ਤਸੀਹੇ ਸਹਿ ਲਏ ,ਮਰ ਮਰ ਕੇ ਜੀਅ ਵੀ ਲਿਆਂ,ਹੁਣ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਵੇਲਾ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਹੋਰ ਦੇਰ ਨਹੀ ਕਰਨੀਂ।ਕੀਮਤੀ ਵੋਟ ਅਜਾਂਈ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣੀ ਹੈ।ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦਾ ਹੱਕ ਜੇ ਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਵੋਟ ਖੋਹਣ ਦਾ ਹੱਕ ਵੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾਂ ਹੈ।
             ਹੱਕ ਅਤੇ ਫਰਜ਼ ਦੋਵੇਂ ਇਕ ਵਕਤ ਇਕ ਸਾਥ ਚਲਾਉਣੇ ਹਨ।ਵੋਟ ਕਾਸਟ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿਚ ਵੋਟ ਖੋਹਣ ਦਾ ਬਟਨ ਵੀ ਲਗਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ,ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ,ਗਵਰਨਰ ਦੀ ਚੋਣ ਵੀ ਪੂਰੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।ਪੁਰਾਣੇ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਹੀ ਨਕਾਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਸਾਰੇ ਵੋਟਰ ਇਕ ਹੈਸੀਅਤ ਦੇ ਮਾਲਕ ਹਨ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਬਰਾਬਰੀ ਸਭ ਦਾ ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਤੇ ਬਰਾਬਰ ਦਾ ਹੱਕ ਬਣਦਾ ਹੈ।ਮੁਫਤ ਬਿਜਲੀ,ਪਾਣੀ,ਸਬਸਿਡਿਆਂ ਦੀ ਭੀਖ ਚੰਦ ਕੁ ਜਨਗਣਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਧਰਮ ਅਤੇ ਜਾਤੀ ਕੋਟਿਆਂ ਨੇ ਆਬਾਦੀ ਏਕਤਾ ਵਿਚ ਜੋ ਸੰਨ੍ਹ ਲਾ ਰੱਖੀ ਹੈ ਇਹ ਢੁਕਵੀਂ ਨੀਤੀ ਨਾਲ ਭਰਨੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਹੈ।ਅਹਿਮ ਅਹੁਦੇ ਜਿਵੇਂ ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ,ਚੀਫ ਮਾਰਸ਼ਲ,ਡੀ.ਜੀ.ਪੀ ਆਦਿ ,ਚਮਚਾਗੀਰੀ ਜਾਂ ਜਾਤੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸਿਿਨਆਰਤਾ ਅਤੇ ਯੋਗਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਪ੍ਰਮੋਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।ਉੱਚ ਅਹੁਦੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਆਤਮਾਂ-ਪ੍ਰਮਾਤਮਾਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਰੂਪ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।ਦੇਵਤਾ ਬਣ ਬੈਠੇ ਕੁਝ ,'ਟਰ ਅਤੇ ਦਾਰ'',ਜਿਵੇਂ,ਕਰਿਕਟਰ,ਕੁਲੈਕਟਰ,ਮਨਿਸਟਰ,ਕੰਟਰੇਕਟਰ,ਇੰਨਸਪੇਕਟਰ,ਡਾਕਟਰ,ਅਤੇ ਠੇਕੇਦਾਰ,ਥਾਣੇਦਾਰ,ਜਿਲ੍ਹੇਦਾਰ,ਤਹਿਸੀਲ਼ਦਾਰ,ਅਦਿ ਨੂੰ ਮਾਨਵੀਂ ਜਾਮੇ ਚ ਮੋੜ ਲਿਆਉਣਾ,ਵਕਤ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਗ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਲ ਜੋ
ਵਪਾਰਕ,ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ; ਬਣ ਚੁਕੇ ਹਨ ਦਾ ਕੌਮੀਕਰਣ ਕਰਨਾ ਬਣਦਾ ਹੈ।
            ਇਸ ਵਾੜੇ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਤਰਾ ਆਪਣੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਵਾੜ ਤੌ ਹੈ।ਇਸ ਵਾੜ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਡਿਉਟੀ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਹੋ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।ਨੈਨੋਂ ਟੇਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਇਸ ਯੁਗ ਵਿਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸਾਲਾਂ ਚ ਨਹੀ ਪਲਾਂ ਨਾਲ ਦੌੜਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।ਅੱਜ ਦੇ ਯੁਵਕ ਹੀ ਪੁਰਾਤਨਤਾ ਨੂੰ ਅਧੁਨਿਕਤਾ ਵਿਚ ਬਦਲ ਕੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਲੀਹਾਂ ਤੇ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।ਰੱਬ ਕਰੇ,ਐ ਕਾਸ਼; ਸੋਹਣਾ ਰੱਬ,ਇਹ ਯੁੱਗ ਬਦਲੀ ਕਿਸੇ ਭੁਚਾਲ ਵਾਂਗ ਲੈ ਆਵੇ,ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਸਵਿਚ ਨਾਲ ਨਵਾਂ ਜਮਾਨਾਂ ਆ ਜਾਵੇ।'ਆਮੀਨ'।  
               ਇਨਕੇ ਜੁਲਮ ਸੇ ਦੁਖੀ ਹੈ ਜਨਤਾ ਹਰ ਬਸਤੀ ਹਰ ਗਾਂਵ ਮੇਂ,
               ਦਇਆ ਧਰਮ ਕੀ ਬਾਤੇਂ ਕਰੇਂ,ਬੈਠ ਕੇ ਸਜੀ ਸਭਾਓਂ ਮੇਂ''

ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਤਰਨ ਤਾਰਨ 9780282816

04 Feb. 2019

     ਅਕਸਰ ਕਹਤਾ ਹੈ ਤੂੰ ;ਮੇੈਂ ਔਰ ਮੈਂ,'
      ਬਹੁਤ ਸੁਨ ਲੀ ਤੇਰੀ ਮੈਂ ਮੈਂ ਮੇਰੀ ਮੇਰੀ
      ਆਜ ਕੁਸ ਸਬਰ ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥
  ਇਸੀ' ਮੈਂ' ਨੇ ਬਨਾਈ ਮਜ਼ਹਬ ਕੀ ਦੀਵਾਰੇਂ,
   ਪੰਛੀਓਂ ਜੈਸੀ ਪ੍ਰਵਾਜ਼ ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥
ਬੇਤਾਬ ਹੈ ਤੂੰ,ੂੰ ਹੋਂ ਬਾਤੇਂ ਤੇਰੀ ਜਵਾਨੀ ਕੇ ਛੋਲੋਂ ਕੀ
ਚਿੰਗਾਰੀ ਜੋੇ ਬਨੀ' ਰਾਖ' ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥
   ਜਰਾ ਸੁਨ ਪੀਲੇ ਪੱਤੋਂ ਕੀ ਖਨਕ ਕੋ
   ਕਿਤਨੇ ਉਜੜੈ ਹੈਂ ਚਮਨ
    ਉਂਗਲੀ ਪੇ ਹਿਸਾਬ ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥
ਹੈ ਤੋ ਪਾਨੀ ਕੀ ਏਕ ਬੂੰਦ
ਹੰਕਾਰ ਭਰਾ ਹੈ ਸਾਗਰ ਕਾ
ਬੁਲਬਲੇ ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥
    ਖੁਨ ਤੇਰਾ ਹੈ ਯਾ ਉਸਕਾ
  ਦੋਨੋ ਮੇਂ ਰਮੀੰ ਹੈ ਸਦਾ-ਏ ਵਤਨ
  ਐਸੇ ਜਜਬਾਤ ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥
        ਰੋਜ਼ ਖਾਈ ਹੈਂ ਜਿੰਦਗੀ ਕੇ ਅੰਧੇਰੋਂ ਮੇਂ ਠੋਕਰੇਂ,
        ਵੋ ਸ਼ੁਭ੍ਹ ਸੁਬਹ ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥
     ਸਹਿਰਾ ਕੀ ਰੇਤ ਸੇ ਮੋਰ ਪਪੀਹੇ ਕੋ ਕਿਆ ਲੇਨਾ-
     ਬਰਸਾਤ ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥
        ਝੌਂਕਾ ਠੰਢੀ ਹਵਾ ਕਾ ਬਨ ਜਾਏਗਾ
        ਉਲਫ਼ਤ ਕੀ ਆਂਧੀ
        ਹਾਥ ਬੜ੍ਹਾਨੇ ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥
      ਯੂੰ ਇਛਾਰੋਂ ਮੇਂ ਨਾ ਗੁਜਰ ਜਾਏ ਯੇ ਜਿੰਦਗੀ
       ਦਿਲ ਸੇ ਦਿਲ ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥
                ਬਹੁਤ ਸੁਨ ਲਿਏ ਮੈਂ ਨੇ ਤੇਰੇ   
                ਮੈਂ ਔਰ ਮੇਰੀ ਕੇ ਕਿੱਸੇ   
             ਅਬ ਕੁਸ਼ ਇਖਲਾਕ ਕੀ ਬਾਤ ਕਰੋ ਤੋ ਬਾਤ ਬਨੇ ॥  

21 Jan. 2019

          ਬੱਲੇ ਬੱਲੇ  ਬਈ ਮੋਬਾਇਲ ਆਇਆ ਸਾਡੇ ਘਰ
      ਫੋਨ ਮੋਬਾਈਲ ਆਇਆ ਸਾਡੇ ਘਰ                   
       ਅੰਨ੍ਹੀ ਹਨੇਰੀ ਵਾਂਗੂ ਨਿਕਲੀ ਖਬਰ                    
          ਦੋ ਇੰਚ ਦੀ ਡੱਬੀ ਵਿੱਚ ਹੈ ਪੂਰਾ ਜਹਾਨ          
           ਦੋਸਤ, ਵੀਰ ਭੈੇਣ,ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਆਨ ਬਾਨ        
               ਹਥੋਂ ਖੋਹ ਕੇ ਗੇਂਦ                       
              ਮੋਬਾਇਲ ਫੜਾ ਦਿੱਤਾ                     
        ਨਾਂ ਫੁੱਟਬਾਲ ਨਾਂ ਹਾਕੀ                            
       ਨਾਂ ਖੌ ਖੌ ਨਾਂ ਕੋਟਲਾ ਛਪਾਕੀ
ਬੱਸ ਮੋਬਾਇਲ ਰਹਿ ਗਿਆ ਬਾਕੀ                     
             ਟਿਉਸ਼ਨ ਜਾਣ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ                    
             ਨੇੱਟ ਖੋਲ੍ਹੋ ਕਰ ਲੋ ਪੜਾਈ                 
           ਰੋਟੀ ਪਾਣੀ,ਸੌਣ ਜਾਗਣ
            ਇਸਨੇ ਹੈ ਭੁੱਖ,ਨੀਂਦ ਭੁਲਾਈ
            ਬੋਲਤੀ ਬੰਦ,ਨਾ ਸੁਣੇ ਆਵਾਜ਼
           ਇਸ ਡੱਬੀ ਵਿੱਚ ਦੱਬੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜ਼
      ਛੁਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਾਂ ਸਪਾਟਾ ਨਾਂ ਸੈਰ
      ਨਾਂ ਗਲੀ ਨਾਂ ਪਾਰਕ ਨਾ ਝੂਲੇ
      ਬੱਸ ਮੋਬਾਇਲ  ਤੇ ਬਾਕੀ ਸੱਭ ਖੇੈਰ
       ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ ਟਿਪੀਆਂ ਚੱਤ੍ਹੇ ਪਹਿਰ
       ਮੋਬਾਇਲ ਆਇਆ ਹਾਥ ਮੇਂ
       ਫਰਕ ਰਹਾ ਨਾਂ ਦਿਨ ਰਾਤ ਮੇਂ
    ਉਮਰੇ ਦਰਾਜ਼ ਮਾਂਗ ਕਰ ਲਾਏ ਥੇ ਚਾਰ ਦਿਨ
    ਦੋ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਮੇਂ ਕਟੇ ਦੋ ਇੰਨਟਰਨੇਟ ਪੇ...
      ਬੇਰੁਜੁਗਾਰੀ ਪੂਰੀ ਤਰਹ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ
       ਹਰ ਹਾਥ ਮੇਂ ਮੋਬਾਇਲ ਹੈ।
      ਘਰ ਬੈਠੈ ਆਵਾਰਾਗਰਦੀ ਹੋ ਜਾਤੀ ਹੈ। 
    ਪੱਕੇ ਨਾਂ ਪੱਕੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦਾਲ 
    ਪਰ ਮੋਬਾਇਲ ਰਹੇ ਮਾਾਲਾ ਮਾਲ
     ਲੋੜ ਵੀ ਹੈ ਇਸਦੀ ਅਤੀ ਜਰੂਰੀ
      ਨਾਮ ਹੋ ਗਿਆ ਗੁਮਨਾਮ
      ਨੰਬਰ ਦੀ ਹੋ ਗਈ ਮਸ਼ਹੁਰੀ
      ਅੱਖਾਂ ਸੇਕੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਲਾਵੇ ਅੱਗ
      ਇਹ ਹੈ ਸੱਜਣ ਚੋਰ
      ਇਹ ਹੈ ਸੱਜਣ ਠੱਗ
  ਕਾਕੇ ਲਿਖਿਆ ਕੰਧ ਤੇ-
 ''ਕਾਸ਼! ਮੈਂ ਮੋਬਾਇਲ ਹੁੰਦਾ
ਮੰਮੀ ਦੇ ਗਲ ਲਗ ਰਹਿੰਦਾ
ਡੈਡੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦਾ
     ਨਾਂ ਸੂਈ ਚ ਧਾਗਾ,ਉਨ ਨਾ ਸਲਾਈਆਂ
    ਵਟਸ ਅੇਪ ਤੇ ਬੈਠੀਆਂ
    ਬੀਬੀਆਂ ਭੇਣਾਂ ਮਾਈਆਂ
  ਜਬ ਸੇ ਮੋਬਾਇਲ ਆਇਆ ਹਾਥ ਮੇਂ
  ਫ਼ਰਕ ਰਹਾ ਨਾਂ ਦਿਨ ਰਾਤ ਮੇਂ
.,,.,,.,,,....................................,.,.,.,......
  ਚਲਦੇ ਚਲਦੇ...........
( ਅਲਫ਼ਾਜ਼ੋਂ ਕੀ ਮਿੱਟੀ ਸੇ ਖੁਦ ਕੋ ਸਜਾਤਾ ਹੂੰ
ਕੁਸ਼ ਕੋ ਬੇਕਾਰ,ਕੁਸ਼ ਕੋ ਕਲਾਕਾਰ ਨਜ਼ਰ ਆਤਾ ਹੂੰ_)
        
ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ .ਗੁੱਡੀ ਤਰਨ ਤਾਰਨ   9780282816