Mohinder Singh Mann

ਵਹਿਮ - ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਹਾਕਮਾ
ਇਹ ਵਹਿਮ ਹੈ ਤੈਨੂੰ
ਕਿ ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਕੋਲੋਂ
ਕੁਝ ਮੰਗਣ ਲਈ
ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਤੇ
ਬੱਚਿਆਂ, ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨਾਲ
ਕੜਾਕੇ ਦੀ ਠੰਡ ਵਿੱਚ
ਲਾਈ ਬੈਠੇ ਹਾਂ ਧਰਨੇ।
ਤੈਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਪਤਾ ਨਹੀਂ
ਕਿ ਅਸੀਂ ਵੱਟ ਪਿੱਛੇ
ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਕਤਲ
ਕਿਉਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਤ
ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ
ਹੁੰਦੇ ਨੇ ਪਿਆਰੇ,
ਪਰ ਤੂੰ ਤਾਂ
ਤਿੰਨ ਖੇਤੀ ਕਨੂੰਨ ਬਣਾ ਕੇ
ਸਾਡੇ ਖੇਤਾਂ ਨੂੰ ਹੀ
ਨਿਗਲ ਲੈਣ ਦੀ
ਰਚੀ ਹੈ ਸਾਜ਼ਿਸ਼।
ਪਰ ਤੇਰੀ ਇਹ ਸਾਜ਼ਿਸ਼
ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ
ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇਵਾਂਗੇ ਸਫਲ।
ਚਾਹੇ ਸਾਨੂੰ  ਆਪਣੇ ਖੇਤ ਬਚਾਉਣ ਲਈ
ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਹੀ
ਕਿਉਂ ਨਾ ਵਾਰਨੀਆਂ ਪੈ ਜਾਣ।


ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ ਰੱਕੜਾਂ ਢਾਹਾ
(ਸ਼.ਭ.ਸ.ਨਗਰ)9915803554

ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਾਈਂ ਵੀਰਿਆ/ਗੀਤ - ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਅੱਜ ਮੇਰੇ ਘਰ ਆ ਕੇ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਾਈਂ ਵੀਰਿਆ।
ਪੂਰਾ ਇਕ ਸਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਮੇਰਾ ਵਿਆਹ ਹੋਏ ਨੂੰ,
ਪੂਰੇ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਹੋ ਗਏ ਤੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਘਰ ਆਏ ਨੂੰ,
ਅੱਜ ਕੋਈ ਮੈਨੂੰ ਲਾਰਾ ਨਾ ਤੂੰ ਲਾਈਂ ਵੀਰਿਆ।
ਅੱਜ ਮੇਰੇ ਘਰ ਆ ਕੇ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਾਈਂ ਵੀਰਿਆ।
ਜੀਜਾ ਤੇਰਾ ਵੀਰਿਆ ਬੜਾ ਹੀ ਲਾਈਲੱਗ ਆ,
ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੇ ਭੈਣ ਦੇ ਕਹੇ ਤੇ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਅੱਗ ਆ,
ਆ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਤਾਂ ਸਮਝਾਈਂ ਵੀਰਿਆ।
ਅੱਜ ਮੇਰੇ ਘਰ ਆ ਕੇ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਾਈਂ ਵੀਰਿਆ।

ਮੈਂ ਤਾਂ ਭੁੱਖੀ ਹਾਂ ਵੀਰਿਆ ਵੇ ਤੇਰੇ ਪਿਆਰ ਦੀ,
ਲਾਜ ਰੱਖ ਲਈਂ ਤੂੰ ਵੀਰਿਆ ਵੇ ਮੇਰੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਦੀ,
ਭਾਵੇਂ ਮੇਰੇ ਲਈ ਤੂੰ ਕੁਝ ਨਾ ਲਿਆਈਂ ਵੀਰਿਆ।
ਅੱਜ ਮੇਰੇ ਘਰ ਆ ਕੇ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਾਈਂ ਵੀਰਿਆ।
ਘਰ ਭੈਣ ਦਾ ਵਸਾਉਣ ਲਈ ਰੱਖ ਗੇੜੇ ਉੱਤੇ ਗੇੜਾ,
ਉਸ ਤੇ ਰੱਖੀਂ ਅੱਖ, ਮਾਹੌਲ ਖਰਾਬ ਕਰੇ ਜਿਹੜਾ,
ਮੇਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਬੁਰਾ ਨਾ ਮਨਾਈਂ ਵੀਰਿਆ।
ਅੱਜ ਮੇਰੇ ਘਰ ਆ ਕੇ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਾਈਂ ਵੀਰਿਆ।

ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ ਰੱਕੜਾਂ ਢਾਹਾ
(ਸ਼.ਭ.ਸ.ਨਗਰ)9915803554

ਖ਼ਬਰੇ ਕਦ ਤੇਰਾ ਜੱਗ ਚੋਂ / ਗ਼ਜ਼ਲ  - ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਖ਼ਬਰੇ ਕਦ ਤੇਰਾ ਜੱਗ ਚੋਂ ਅੰਨ, ਪਾਣੀ ਜਾਵੇ ਮੁੱਕ,
ਛੱਡ ਕੇ ਫੋਕੀ ਆਕੜ , ਵੱਡਿਆਂ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਝੁੱਕ।

ਮਿੱਠੇ ਬੋਲਾਂ ਦੇ ਨਾ' ਇਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾ' ਵਧਦਾ ਜਾਵੇ,
ਕੌੜੇ ਬੋਲਾਂ ਦੇ ਨਾ' ਪਿਆਰ ਦਾ ਬੂਟਾ ਜਾਵੇ ਸੁੱਕ।
ਹਾਲੇ ਦਿਲ ਲਾ ਕੇ ਕਰ ਤੂੰ ਕੰਮ ਆਪਣਾ,ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਨਾ,
ਜਿੰਨੀਆਂ ਮਰਜ਼ੀ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਲਈਂ, ਜਦ ਕੰਮ ਜਾਵੇ ਮੁੱਕ।
ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਭੇਟ ਗਿਆ ਹੈ ਚੜ੍ਹ ਜਿਸ ਮਾਂ ਦਾ ਇੱਕੋ ਪੁੱਤ,
ਉਹ ਵਿਚਾਰੀ, ਕਰਮਾਂ ਮਾਰੀ ਫ਼ਿਕਰਾਂ 'ਚ ਗਈ ਹੈ ਸੁੱਕ।
ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਟੂਣੇ ਕਰ ਕਰ ਉਸ ਨੂੰ ਭਰਿਆ ਸੀ ਹੋਇਆ,
ਨਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ, ਜੇ ਕਰ ਨਹਿਰ ਗਈ ਹੁੰਦੀ ਨਾ ਸੁੱਕ।
ਉਹ ਡਰਪੋਕ ਬਣੇਗਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇ ਰੋਜ਼,
ਇਸ ਪਿੰਡ 'ਚ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਚੋਰ ਨੇ ਲੈਂਦੇ ਚੁੱਕ।
ਉਹ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਨੇਤਾਵਾਂ ਕਰਕੇ ਕਰਦੇ ਨੇ ਤੰਗ,
ਤਾਂ ਹੀ ਮਾੜੇ ਬੰਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਝੁੱਕ।
 ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ ਰੱਕੜਾਂ ਢਾਹਾ
(ਸ਼.ਭ.ਸ.ਨਗਰ)9915803554

ਧੀਆਂ ਦੀ ਲੋਹੜੀ / ਕਵਿਤਾ - ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ


ਪੁੱਤ ਮੰਗਦੇ ਹੋ ਰੱਬ ਕੋਲੋਂ ਅਰਦਾਸਾਂ ਕਰਕੇ,
ਧੀਆਂ ਵੀ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਮੰਗੋ ਮਿੱਤਰੋ।
ਪੁੱਤ ਜੰਮਿਆਂ ਤੇ ਬੜੀ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋ ਮਨਾਉਂਦੇ,
ਧੀਆਂ ਜੰਮੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਲੋਹੜੀ ਵੰਡੋ ਮਿੱਤਰੋ।
ਕੋਈ ਹੁੰਦਾ ਨਾ ਫਰਕ ਧੀਆਂ ਤੇ ਪੁੱਤਾਂ ਵਿੱਚ,
ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਚਾਰ ਹੁਣ ਛਿੱਕੇ ਤੇ ਟੰਗੋ ਮਿੱਤਰੋ।
ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਕੇ ਇਹ ਅੱਗੇ ਵਧਣ,
ਧੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜਿੱਤਾਂ ਦੱਸਣ ਵੇਲੇ ਨਾ ਸੰਗੋ ਮਿੱਤਰੋ।
ਧੀਆਂ ਤੇ ਕਰੜੀ ਨਜਰ ਰੱਖਣੀ ਠੀਕ ਹੈ,
ਪਰ ਪੁੱਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਰੰਬੇ ਵਾਂਗ ਚੰਡੋ ਮਿੱਤਰੋ।
ਤੁਹਾਡੀ ਸੁੱਖ ਮੰਗਣ ਹਰ ਵੇਲੇ ਰੱਬ ਕੋਲੋਂ,
ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਧੀਆਂ ਦੀ ਸੁੱਖ ਮੰਗੋ ਮਿੱਤਰੋ।
ਇਹ ਵੰਡਣ ਪਿਆਰ ਸਭ ਕੁਝ ਭੁਲਾ ਕੇ,
ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਧੀਆਂ ਵਾਂਗ ਪਿਆਰ ਵੰਡੋ ਮਿੱਤਰੋ।

ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ ਰੱਕੜਾਂ ਢਾਹਾ
(ਸ਼.ਭ.ਸ.ਨਗਰ)9915803554

ਗ਼ਜ਼ਲ : ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਿੱਚ ਸਮਝੀ - ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਿੱਚ ਸਮਝੀ ਦੋਸਤੀ ਸਾਡੀ,
ਕਿਵੇਂ ਉਹ ਜਰਨਗੇ ਕੋਈ ਖੁਸ਼ੀ ਸਾਡੀ?
ਅਸੀਂ ਹਾਂ ਧੰਨਵਾਦੀ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖਾਂ ਦੇ,
ਇਹ ਕੁਝ ਲਿਸ਼ਕਾ ਗਏ ਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਾਡੀ।
ਗੁਜ਼ਾਰਨ ਲੱਗੇ ਜੀਵਨ ਸਾਡੇ ਵਾਂਗਰ ਉਹ,
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਲੱਗੀ ਸਾਦਗੀ ਸਾਡੀ।
ਅਸੀਂ ਮੌਕੇ ਮੁਤਾਬਕ ਕਦਮ ਚੁੱਕਦੇ ਹਾਂ,
ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਝੋ ਨਾ ਯਾਰੋ,ਬੁਜ਼ਦਿਲੀ ਸਾਡੀ।
ਸ਼ਬਦ ਔਖੇ ਨਾ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਦੇ ਹਾਂ,
ਹਰਿਕ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆਵੇ ਸ਼ਾਇਰੀ ਸਾਡੀ।
ਕਰਾਂਗੇ ਦੂਰ ਨ੍ਹੇਰਾ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਦਾ,
ਹੋਈ ਸੂਰਜ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਦ ਰੌਸ਼ਨੀ ਸਾਡੀ।
ਅਸੀਂ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੇ ਉਦੋਂ 'ਮਾਨਾ',
ਜਦੋਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਤੂੰ ਕਮੀ ਸਾਡੀ।

ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ ਰੱਕੜਾਂ ਢਾਹਾ
{ਸ.ਭ.ਸ.ਨਗਰ} 9915803554

ਗਿਣਤੀ ਵਧਦੀ ਜਾਵੇ / ਗ਼ਜ਼ਲ - ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਗਿਣਤੀ ਵਧਦੀ ਜਾਵੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ ਦੀ,
ਖੌਰੇ ਕਦ ਅੱਖ ਖੁੱਲ੍ਹਣੀ ਹੈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀ।

ਯਤਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੂੰਜੇ ਲਾਣ ਦੇ ਹੋਣ ਬੜੇ,
ਪਰ ਇੱਜ਼ਤ ਵਧਦੀ ਜਾਵੇ ਸਰਦਾਰਾਂ ਦੀ।
ਬਹੁਤੇ ਉੱਥੋਂ ਅੱਖ ਬਚਾ ਕੇ ਜਾਣ ਚਲੇ,
ਜਿੱਥੇ ਚਰਚਾ ਹੋਵੇ ਬਹਾਦਰ ਨਾਰਾਂ ਦੀ।
ਲੋਕੀਂ ਸਿਰ ਤੇ ਚੁੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈਂਦੇ ਨੇ,
ਜਿਹੜੇ ਬਾਂਹ ਫੜ ਲੈਂਦੇ ਨੇ ਲਾਚਾਰਾਂ ਦੀ।
ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਸਲੇ ਦੱਸਣ ਹਾਕਮ ਨੂੰ,
ਵਿੱਕਰੀ ਹੋਵੇ ਬਹੁਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਖਬਾਰਾਂ ਦੀ।
ਉਹ ਜੱਗ ਤੇ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਚਮਕਾ ਜਾਂਦੇ ਨੇ,
ਜੋ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਜਿੱਤਾਂ, ਹਾਰਾਂ ਦੀ।
ਉੱਥੇ ਰਹਿਣੇ ਨੂੰ ਦਿਲ ਨਾ ਕਰੇ  ਮਾੜਾ ਵੀ,
ਜਿੱਥੇ ਗੱਲ ਕਰੇ ਨਾ ਕੋਈ ਪਿਆਰਾਂ ਦੀ।

ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ ਰੱਕੜਾਂ ਢਾਹਾ
{ਸ.ਭ.ਸ.ਨਗਰ} 9915803554

ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ - ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਮਾਤਾ , ਪਿਤਾ ਤਾਂ ਉਹ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਹੈ
ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਰੱਬ ਤੋਂ।
ਇਸ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਵਰਤ ਕੇ
ਉਹ  ਹੁੰਦੇ ਨੇ ਵੱਡੇ।
ਪਹਿਲਾਂ  ਪੜ੍ਹਦੇ ਨੇ ਸਕੂਲਾਂ 'ਚ
ਫਿਰ ਪੜ੍ਹਦੇ ਨੇ ਕਾਲਜਾਂ 'ਚ
ਤੇ  ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਨੇ ਡਿਗਰੀਆਂ।
ਫਿਰ  ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਅੱਛੇ ਅਹੁਦੇ
ਕਰਦੇ ਨੇ ਇਕੱਠੀ ਧਨ , ਦੌਲਤ।

ਰਹਿਣ ਲਈ  ਬਣਾਉਂਦੇ ਨੇ ਕੋਠੀਆਂ
ਤੇ ਖਰੀਦਦੇ ਨੇ  ਹੋਰ ਐਸ਼ੋ ਆਰਾਮ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ।
ਫਿਰ ਇਕ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ
ਇਸ  ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਦੀ
ਰਹਿੰਦੀ  ਨਹੀਂ ਲੋੜ ਕੋਈ।
ਤੇ ਉਹ ਇਸ ਦੀ
ਕਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਨੇ ਬੇਕਦਰੀ ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ
 ਸੋਝੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਉੱਕੀ ਹੀ
ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਕ ਦਿਨ
ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ
 ਬਣਨਾ ਹੈ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ।
ਜਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ
 ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਸੋਝੀ
ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਬੜੀ ਦੇਰ।
ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ
ਰੱਬ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਵਾਪਸ।
ਫਿਰ ਪਛਤਾਵੇ ਤੋਂ ਬਗੈਰ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥ  ਲੱਗਦਾ ਨਹੀਂ ਕੁਝ ਵੀ।

ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ ਰੱਕੜਾਂ ਢਾਹਾ
{ਸ.ਭ.ਸ.ਨਗਰ}9915803554

ਵੋਟਾਂ - ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨਗਰ ਦੇ ਇਕ ਪੋਲਿੰਗ ਬੂਥ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਪਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਬੜਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੂਰਵਕ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ।ਅਚਾਨਕ ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਅਤੇ ਇਕ ਮਾਈ ਜਿਸ ਦੀ ਉਮਰ 75 ਕੁ ਸਾਲ ਜਾਪਦੀ ਸੀ,ਵੋਟਾਂ ਪਾਉਣ ਆ ਗਏ। ਮਾਈ ਨੇ ਫੋਟੋ ਵੋਟਰ ਪਰਚੀ ਪਹਿਲੇ ਪੋਲਿੰਗ ਅਫਸਰ ਦੇ ਅੱਗੇ ਕਰਦੇ ਹੋਏ  ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ, ''ਇਹ ਮੇਰਾ ਛੋਟਾ ਪੁੱਤਰ ਆ।ਮੇਰੀ ਸਿਹਤ ਠੀਕ ਨਹੀਂ।ਮੇਰੀ  ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਆ। ਮੈਂ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨਾਲ ਤੁਰ ਕੇ ਆਈ ਆਂ।ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੇਰੀ  ਵੋਟ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਪਾ ਲੈਣ ੁਦਿਉ।'' ਪੋਲਿੰਗ ਅਫਸਰ ਨੇ ਮਾਈ ਦੀ ਗੱਲ ਬੜੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣਨ ਪਿੱਛੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀਜ਼ਾਈਡਿੰਗ ਅਫਸਰ ਕੋਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ।ਪ੍ਰੀਜ਼ਾਈਡਿੰਗ ਅਫਸਰ ਨੇ ਪੋਲਿੰਗ ਏਜੰਟਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, ''ਇਸ ਮਾਈ ਦੀ ਵੋਟ ਇਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਉਣ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਇਤਰਾਜ਼ ਤਾਂ ਨਹੀਂ?''ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ  ਪੋਲਿੰਗ ਏਜੰਟ ਤਾਂ ਮੰਨ ਗਏ,ਪਰ ਇਕ ਪੋਲਿੰਗ ਏਜੰਟ ਨਾ ਮੰਨਿਆ ਅਤੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ, ''ਇਸ ਮਾਈ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ,ਐਵੇਂ ਪਖੰਡ ਕਰਦੀ ਆ। ਆਹ ਜਿਹੜਾ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਆਇਐ, ਘਰੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਖਾ ਕੇ ਲਿਆਇਐ। ਇਹ ਮਾਈ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਆਪ ਪਾਏ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਨਾ ਪਾਏ।''ੳੇਸ ਨੇ ਉਸ ਮਾਈ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਵੀ ਕਾਫੀ ਚੰਗਾ, ਮੰਦਾ ਬੋਲਿਆ।ਨਾ ਮਾਈ ਅਤੇ ਨਾ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਖੜੇ ਚੁੱਪ ૶ਚਾਪ ਸੁਣਦੇ ਰਹੇ।ਪੀ੍ਰਜ਼ਾਈਡਿੰਗ ਅਫਸਰ ਦੇ ਹੋਰ ਸਮਝਾਣ ਤੇ ਅਖੀਰ ਉਹ ਪੋਲਿੰਗ ਏਜੰਟ ਉਸ ਮਾਈ ਦੀ ਵੋਟ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਏ ਜਾਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਾਈ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਪਿੱਛੋਂ ਪੋਲਿੰਗ ਬੂਥ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਚਲੇ ਗਏ,ਤਾਂ ਪੀ੍ਰਜ਼ਾਈਡਿੰਗ ਅਫਸਰ ਉਸ ਪੋਲਿੰਗ ਏਜੰਟ ਨੂੰ ਮੁਖ਼ਾਤਿਬ ਹੋ ਕੇ ਬੋਲਿਆ, ''ਕਿਉਂ ਬਈ, ਆ ਜਿਹੜੀ ਮਾਈ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਆਏ ਸੀ, ਤੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੜਾ ਚੰਗਾ, ਮੰਦਾ ਬੋਲਿਆ। ਕੀ ਗੱਲ ਸੀ?''
''ਕੀ ਦੱਸਾਂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ? ਇਹ ਮਾਈ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਮੇਰਾ  ਛੋਟਾ ਭਰਾ ਸੀ।ਮੈਂ ਹੋਰ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਈ ਆ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੋਰ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ।ਇਨ੍ਹਾ ਵੋਟਾਂ ਚੰਦਰੀਆਂ ਨੇ ਭਰਾ-ਭਰਾ,ਮਾਂ-ਪੁੱਤ ਵੈਰੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤੇ ਆ।ਇਹੋ ਜਹੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਬਗੈਰ ਕੀ ਥੁੜ੍ਹਿਐ? '' ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੁਲ੍ਹਾਂ ਤੇ ਚੁੱਪ ਦਾ ਜੰਦਰਾ ਲਾ ਲਿਆ।

ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ ਰੱਕੜਾਂ ਢਾਹਾ
(ਸ਼.ਭ.ਸ.ਨਗਰ)9915803554

ਐਤਵਾਰ / ਬਾਲ ਕਵਿਤਾ  - ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਛੇ ਦਿਨਾਂ ਪਿੱਛੋਂ ਅੱਜ ਆਇਆ ਐਤਵਾਰ ਬੱਚਿਓ,
ਨੱਚੋ,ਟੱਪੋ ਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਘਰਾਂ ਚੋਂ ਆ ਕੇ ਬਾਹਰ ਬੱਚਿਓ।
ਤੁਹਾਡੇ ਚਾਰੇ,ਪਾਸੇ ਨਫਰਤ ਦੀ ਅੱਗ ਹੈ ਬਲ ਰਹੀ,
ਇਸ ਨੂੰ ਬੁਝਾਓ ਪਾ ਕੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਫੁਹਾਰ ਬੱਚਿਓ।
ਬੇਅਦਬੀ ਨੂੰ ਮੋਰ੍ਹਾ ਬਣਾ ਕੇ ਸਿਆਸਤ ਖੇਡੀ ਜਾ ਰਹੀ,
ਭੁੱਲ ਕੇ ਸੱਭ ਕੁਝ,ਕਰੋ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਬੱਚਿਓ।
'ਸਾਰੇ ਬੰਦੇ ਬਰਾਬਰ ਨੇ', ਕਿਹਾ ਗੁਰੂਆਂ, ਪੀਰਾਂ ਨੇ,
ਕਰਕੇ ਜ਼ਾਤਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ,ਹੋਵੋ ਨਾ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਬੱਚਿਓ।
ਲੈ ਕੇ ਮੁਫ਼ਤ ਆਟੇ,ਦਾਲ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹੂਲਤ,
ਮੁੰਡੇ, ਕੁੜੀਆਂ ਕਰਦੇ ਨਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਾਰ ਬੱਚਿਓ।
ਛੋਟੇ,ਛੋਟੇ ਦੇਸ਼ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਗਏ ਨੇ,
ਇਦ੍ਹੇ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਾਕਮ ਨੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਬੱਚਿਓ।
ਮੈਡਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਹੋਮ-ਵਰਕ ਨੂੰ ਕਰੋ ਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ,
ਤਾਂ ਹੀ ਲਹਿਣਾ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗਾਂ ਤੋਂ ਭਾਰ ਬੱਚਿਓ।

ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ ਰੱਕੜਾਂ ਢਾਹਾ
{ਸ.ਭ.ਸ.ਨਗਰ}9915803554

ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰਾਣੀ - ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ

ਸਾਡੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ, ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਰਾਣੀ।
ਇਦ੍ਹੇ 'ਚ ਰਚੀ ਹੈ ਗੁਰੂਆਂ ਤੇ ਭਗਤਾਂ ਨੇ ਬਾਣੀ।
ਇਸ ਨੂੰ ਬੋਲਣ ਵੇਲੇ ਨਾ ਕੋਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਪੇਸ਼ ਆਵੇ।
ਇਸ ਨੂੰ ਬੋਲ ਕੇ ਮੂੰਹ ਸ਼ਹਿਦ ਵਰਗਾ ਮਿੱਠਾ ਹੋ ਜਾਵੇ।
ਇਦ੍ਹੇ ਟੱਪੇ, ਬੋਲੀਆਂ ਤੇ ਲੋਕ ਗੀਤ ਜੇ ਪੜ੍ਹੋਗੇ ਕਦੇ,
ਤੁਹਾਡੀ ਰੂਹ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਂਗ ਖਿੜੇਗੀ ਦੋਸਤੋ ਤਦੇ।
ਇਸ ਨੂੰ ਕਰੋ ਦਿਲੋਂ ਪਿਆਰ ਤੇ ਦਿਉ  ਸਤਿਕਾਰ,
ਤਾਂ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਉੱਚਾ ਹੋਣਾ ਵਿੱਚ ਸੰਸਾਰ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਕਰਿਉ ਨਾ ਦੋਸਤੋ ਕਦੇ ਵੀ ਧੋਖਾ,
ਇਸ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ 'ਚ ਰੋਲਣ ਦਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦਿਉ ਨਾ ਮੌਕਾ।
ਇਸ ਦੀ ਕਰਿਉ ਨਾ ਬੇਕਦਰੀ, ਭਾਵੇਂ ਸਿੱਖੋ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ,
ਇਸ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੀ ਨਜ਼ਰ, ਰਲ ਕਰੋ ਦੁਆਵਾਂ।
ਇਸ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਰਲ ਹੰਭਲਾ ਮਾਰੋ ਸਾਰੇ,
ਵੇਲਾ ਬੀਤ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਫਿਰ ਗਿਣੋਗੇ ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਤਾਰੇ।

ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਾਨ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ ਰੱਕੜਾਂ ਢਾਹਾ
{ਸ.ਭ.ਸ.ਨਗਰ}9915803554

17 March 2019